Μελής Νικολαΐδης
Ο Μιχάλης ή Μελής Νικολαΐδης Έλληνας εθνικιστής, με καταγωγή από την Κύπρο, εκπαιδευτικός, δημοσιογράφος, εκδότης και λογοτέχνης, γεννήθηκε το 1892 ή σύμφωνα με άλλη πηγή το 1893 στη Λάρνακα της Κύπρου και πέθανε στις 31 Ιανουαρίου 1979 στην Αθήνα. Η νεκρώσιμη ακολουθία του έγινε στις 4 το απόγευμα της 1ης Φεβρουαρίου στο κοιμητήριο του Δήμου Ζωγράφου Αττικής, όπου και ενταφιάστηκε [1].
Ήταν παντρεμένος και από το γάμο του είχε αποκτήσει μια κόρη, τη Φοίβη.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Πατέρας του ήταν ο Παναγιώτης Νικολάου, αρχικά ψάλτης και στη συνέχεια ιερέας του Ναού της Χρυσοπολίτισσας στην παλαιά Λάρνακα και μητέρα του η Κυριακή Λυσιώτη. Παππούς, από την πλευρά της μητέρας του, ήταν ο ιερέας Γρηγόριος Λυσιώτης. Ο Μελής είχε έναν αδελφό το Νικόλαο, τελειόφοιτο της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, που εργάστηκε ως δάσκαλος για βιοποριστικούς λόγους και πέθανε σε νεαρή ηλικία και μια αδελφή, σύζυγο του εκπαιδευτικού Γιάννη Πασικράτη, ενώ ήταν εξάδελφος του ποιητή Ξάνθου Λυσιώτη. Έμαθε τα πρώτα γράμματα στη Λάρνακα και ως μαθητής προχώρησε στην έκδοση μαθητικής εφημερίδος και στη συνέχεια φοίτησε στο Διδασκαλείο της Λευκωσίας. Σε ηλικία δεκαεφτά ετών υπηρέτησε για δύο χρόνια ως δάσκαλος στην Αλαμινό, χωριό της επαρχίας Λάρνακος, απ' όπου άρχισε να δημοσιεύει στην εφημερίδα «Νέον Έθνος» φυσιολατρικές και λαογραφικές εντυπώσεις από το χωριό και την περιοχή του.
Από το 1913 μέχρι το 1920 διεύθυνε την εφημερίδα «Ηχώ της Κύπρου», η οποία υποστήριξε την πολιτική του Ελευθέριου Βενιζέλου, ενώ από το 1919 έως το 1922, ήταν γραμματέας της Μητροπόλεως Κιτίου, κοντά στο Μητροπολίτη Μελέτιο Μεταξάκη, μετέπειτα Επίσκοπο Αθηνών και Προκαθήμενο της Ελλαδικής εκκλησίας και Οικουμενικό Πατριάρχη. Υπήρξε ερασιτέχνης ηθοποιός και εμφανίζεται να δίνει παραστάσεις μεταξύ 1910 και 1920 με τον Θεατρικό Όμιλο «Σοφοκλής». Το 1924 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και ίδρυσε το «Βιβλιοπωλείο της Λογοτεχνίας». Το 1927 βραβεύτηκε, μαζί με τους Μίτια Καραγάτση και Ηλία Βενέζη, στο διαγωνισμό διηγήματος του περιοδικού «Νέα Εστία», της οποία έκτοτε υπήρξε συνεργάτης, ως το θάνατο του, με το διήγημα «Η καταδικασμένη». Τις περιόδους 1936-40 και 1952-54 διηύθυνε το λογοτεχνικό περιοδικό «Πνευματική Ζωή», το οποίο ίδρυσε ο ίδιος, ενώ ήταν ο ιδρυτής του «Γραφείου Πνευματικών Υπηρεσιών», που το διάστημα Μάρτιος έως Αύγουστος του 1936, εξέδιδε το περιοδικό «Βιβλιογραφικό Δελτίο», με σκοπό τη μηνιαία παρακολούθηση των ελληνικών εκδόσεων. Διατέλεσε ανταποκριτής, ως το 1963, της ημερήσιας εφημερίδος «Ελευθερία» της Λευκωσίας και άλλων Κυπριακών εφημερίδων.
Τιμήθηκε σε ειδική εκδήλωση που διοργανώθηκε στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός», στην οποία μίλησαν για την προσωπικότητα του ο Ιωάννης Κρανιδιώτης, πρέσβης της Κύπρου στην Ελλάδα και ο λογοτέχνης και δημοσιογράφος Μπάμπης Κλάρας. Το 1938 υπήρξε ιδρυτικό μέλος, αρχικά Ταμίας και Γραμματέας έως το 1941 της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών. Στη διάρκεια της Κατοχής εκτοπίστηκε, μαζί με την οικογένεια του, στη Λειβαδιά, από τις Ιταλικές αρχές κατοχής. Συνεργάστηκε με τους εκδότες αδελφούς Βλασσόπουλους και ήταν διευθύνων σύμβουλος της εκδοτικής επιχειρήσεως «Γλάρος», ενώ αργότερα εντάχθηκε στο Ε.Α.Μ. λογοτεχνών, από το οποίο αποχώρησε μόλις αντελήφθη τους απώτερους σκοπούς και στόχους του. Συμμετείχε στους Εθνικούς αγώνες για την απελευθέρωση και την ανεξαρτησία της Κύπρου από την Αγγλική κατοχή και του απονεμήθηκε ο τίτλος του Εθναρχικού Συμβούλου. Το 1970 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών.
Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών
Στις 28 Νοεμβρίου 1929, μαζί με μια σειρά από λογοτέχνες, ανθρώπους των Γραμμάτων και των Τεχνών, ήταν ιδρυτικό μέλος του σωματείου «Ένωσις Ελλήνων Λογοτεχνών», στην οποία από το 1930 έως τις 25 Μαρτίου 1934 διατέλεσε αντιπρόεδρος του Διοικητικού της Συμβουλίου. Το 1934 η επωνυμία της άλλαξε σε «Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών» [2] και διατέλεσε επί αρκετά χρόνια ταμίας, γραμματέας καθώς και από τον Αύγουστο του 1971 ως το θάνατο του, πρόεδρος της Εταιρίας [3].
Καθεστώς 4ης Αυγούστου
Περιλαμβάνεται μεταξύ των συνεργατών της εβδομαδιαίας εφημερίδος «Η Νεολαία» του καθεστώτος της «4ης Αυγούστου» του 1936, υπό τους πρωθυπουργούς Ιωάννη Μεταξά και Αλέξανδρο Κορυζή, έκδοση στην οποία είχε αναλάβει την ιδεολογική διαφώτιση των νέων μελών. Η εφημερίδα ένα εξάμηνο μετά τη διακοπή της κυκλοφορίας της, επανεκδόθηκε ως περιοδικό. Πέρα από επίσημο όργανο της Ε.Ο.Ν., αποτέλεσε εργαλείο «…πνευματικής, θρησκευτικής, ηθικής, κοινωνικής και πολιτικής αγωγής…» των νέων μελών της [4].
Εργογραφία
Άφησε πλούσιο πεζογραφικό έργο. Η πεζογραφία του είναι βασικά χριστιανικών εμπνεύσεων και χαρακτηρίζεται από συγκρατημένη μυστικοπάθεια, συνταιριασμένη με έναν βαθύ ανθρωπισμό. Πραγματοποίησε περισσότερες από πενήντα διαλέξεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό για θέματα λογοτεχνικά, μορφωτικά και Εθνικά, όπως η υπόθεση της ιδιαίτερης πατρίδος του, της Κύπρου.
Σπουδαιότερα έργα του οι νουβέλες,
- «Το κλεισμένο σπίτι», το 1928,
- «Ο άνθρωπος που επούλησε τη γυναίκα του», το 1934.
Έγραψε τα διηγήματα,
- «Δύο άσπρα γυμνά χέρια», το 1929,
- «Άσμα ασμάτων», το 1937, τόμος που περιλαμβάνει δέκα διηγήματα,
- «Για λίγη ζωή», το 1944,
- «Μύρα και δάκρυα», το 1945,
- «Τω καιρώ εκείνω», το 1962, τόμος που περιλαμβάνει διηγήματα εμπνευσμένα από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους,
- «Ονήσιμος ο Δούλος»,
- «Μορφές αγάπης», το 1996.
καθώς και τα ιστορικά αφιερώματα
- «Κυπριακή λογοτεχνία», το 1957,
- «Κυπριανός ο Μάγος», το 1958, βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών το 1959 και τον ίδιο χρόνο από το Υπουργείο Πολιτισμού,
- «Γύρω από τον Ιησού», το 1964.
- «Η Κύπρος μας, η Ομορφιά της, η Ζωή της, ο Αγώνας της», το 1965,
- «Συνέσιος ο Κυρηναίος», το 1967,
- «Ιησούς, όπως τον είδε ένας μαθητής του», το 1970,
- «Λουκάς ο αγαπητός», το 1972,
- «Βαρνάβας ο Κύπριος», το 1973,
- «Ιησούς», το 1974.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Παραπομπές
- ↑ Πέθανε στην Αθήνα γνωστός λογοτέχνης και δημοσιογράφος Εφημερίδα «Μακεδονία», 2 Φεβρουαρίου 1979, σελίδα 5.
- ↑ [Σήμερον την 29 Ιουνίου 1934, παρόντων των κάτωθι μελών της Επιτροπής, προέβημεν εις τον έλεγχον των προσόντων των Ιδρυτών της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, συμφώνως προς το από 19 Μαΐου 1934 πρακτικόν της Γεν. Συνελεύσεως.
Μετά την εξέτασιν των στοιχείων, εκρίθησαν ως έχοντες τα προσόντα του σχετικού άρθρου του καταστατικού άπαντες οι ιδρυταί, κατά τον ως Έπεται κατάλογον:
Κωστής Παλαμάς, Ν. Καζαντζάκης, Αν. Τραυλαντώνης, Γαλ. Καζαντζάκη, Άγ. Σημηριώτης, Κώστας Ουρανής, Στρ. Μυριβήλης, Αρ. Καμπάνης, Π. Νιρβάνας, Κ. Βάρναλης, Ρήγας Γκόλφης, Νίκος Πετιμεζάς-Λαύρας, Θρ. Καστανάκης, Σωτ. Σκίπης, Κ.Καρθαίος, Όμηρος Μπεκές, Β. Δασκαλάκης, Φ. Κόντογλου, Αντ. Γιαλούρης, Άλκης Θρύλος, Ειρήνη Δημητρακοπούλου, Μυρτιώτισσα, Αθηνά Ταρσούλη, Δημ. Βουτυράς, Ν. Ποριώτης, Ηλ. Βουτιερίδης, Γ. Βλαχογιάννης, Ζαχ. Παπαντωνίου, Σπ. Μελάς, Φώτος Πολίτης, Γ. Δροσίνης, Απ. Μαμμέλης, Αγγ. Σικελιανός, Γ. Δελης, Γ. Αθανασιάδης Νόβας, Τ. Μωραϊτίνης, Π.Χορν, Μ. Σιγούρος, Αλ. Πάλλης, Πετρ. Βλαστός, Άγγ. Τερζάκης, Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Κ. Μπαστιάς, Στ. Δάφνης, Αιμ. Δάφνη, Κ. Εμμανουήλ, Κ. Παράσχος, Μ. Αυγέρης, Έλλη Δασκαλάκη, Αν. Δρίβας, Μελής Νικολαΐδης, Γ. Κ Σταμπολής, Αθ. Σαραντίδη, Ν. Μπουφίδης, Γιώργος Ροντάκης, Στρατής Δούκας, Χρ. Λεβάντας, Πέτρος Χάρης, Λιλ. Νάκου, Ηλίας Βενέζης, Κώστας Αθανασιάδης, Τάκης Μπαρλάς, Γ. Οικονομίδης, Τέλλος Άγρας, Β. Φρέρης, Θρ. Σταύρου, Γ. Θεοτοκάς, Τάκης Παπατσώνης, Λ. Καρζής, Στ. Σπεράντζας, Μ. Στασινόπουλος, Ιουλία Περσάκη, Μ. Κουντουράς, Λιλή Ίακωβίδη, Λ. Κουκούλας. Έφ' ώ υπογράφομεν το παρόν Γρ. Ξενόπουλος, Ι. Γρυπάρης, Μιχ.Αργυρόπουλος, Μ. Τσιριμώκος, Απ. Μελαχρινός.] - ↑ Μελής Νικολαΐδης «Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών»
- ↑ [Η εβδομαδιαία εφημερίδα «Η Νεολαία», κυκλοφόρησε είκοσι φύλλα της, από τις 14 Ιανουαρίου ως τις 27 Μαΐου 1938, και αποτελούσε «Επίσημον Όργανον» της «Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας» [Ε.Ο.Ν.] της Ελλάδος, με διευθυντή σύνταξης τον θαυμαστή και βιογράφο του Μεταξά Δημήτριο Καλλονά. «Η Νεολαία» στη 2η φάση της πέτυχε εντυπωσιακή αύξηση της κυκλοφορίας της, φθάνοντας τα 70.000 τεύχη. Κυκλοφόρησε συνολικά 133 τεύχη, από τον Οκτώβριο του 1938 ως την κατάληψη της Αθήνας από τα γερμανικά στρατεύματα, τον Απρίλιο του 1941. Η ύλη του περιοδικού διαπνέονταν από έντονα εθνικοπατριωτικά αισθήματα, καλλιέργεια της θρησκευτικής πίστεως, αντικομμουνιστικό ιδεολογικό προσανατολισμό, πρόσφερε ποικίλες εγκυκλοπαιδικές γνώσεις, δημοσίευε παιχνίδια και ανέκδοτα, διέθετε πλούσια εικονογράφηση, συστηματικές στήλες αλληλογραφίας και κινήσεως των σχηματισμών της ΕΟΝ, καθώς και προσαρμοσμένη στα ζητούμενα της 4ης Αυγούστου λογοτεχνική ύλη. Σε κάθε τεύχος παρουσιάζονταν ένδοξες μορφές και κρίσιμες στιγμές του ελληνικής Ιστορίας καθώς και αναφορές στη λαϊκή παράδοση. Η Συντακτική Επιτροπή προέκρινε τη Δημοτική ως γλώσσα κατάλληλη για τις τέσσερις τάξεις του Δημοτικού Σχολείου, ενώ δεν απέρριπτε τη συζήτηση για υιοθέτηση του μονοτονικού συστήματος, μόλις τρία χρόνια πριν από την περίφημη «Δίκη των Τόνων». Μεταξύ των συνεργατών του περιοδικού, διατηρούσαν δική τους στήλη, ήταν η Σίτσα Καραϊσκάκη, γνωστή για τις φυλετικές και εθνικιστικές ιδεολογικές απόψεις της, ο Χρήστος Εμμ. Αγγελομάτης, ο Μιχαήλ Αναστασίου, ο Ι. Ν. Βιστάκης, ο Κοσμάς Βέρροιου, ο Κώστας Καλαντζής, ο Φώτος Γιοφύλλης, ο Κώστας Φαλτάιτς και ο Νίκος Καζαντζάκης, που δημοσίευσε σε συνέχειες, με το ψευδώνυμο «Α. Β. Γ.», το παιδικό μυθιστόρημα «Στα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου». Ακόμη ο Στρατής Δούκας, η Σοφία Μαυροειδή-Παπαδάκη, ο Μάρκος Αυγέρης, ο Αιμίλιος Βεάκης, ο Γεράσιμος Γρηγόρης, η Ρίτα Μπούμη-Παππά, ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, ο Φώτης Κόντογλου, ο Γιάννης Βλαχογιάννης, ο Σπύρος Μελάς, ο Φάνης Μιχαλόπουλος, ο Αδαμάντιος Παπαδήμας, ο Γεώργιος Ι. Φουσάρας και ο Νικόλαος Τσελεμεντές.]
