Αντώνιος Λέκκας

Ο Αντώνης Λέκκας, Έλληνας εθνικιστής, ανώτατος αξιωματικός του Πεζικού, [Α.Μ.25121], με το βαθμό του Ταξιάρχου ε.α., στενός συνεργάτης του Γεωργίου Παπαδόπουλου που συνέβαλλε καθοριστικά στην επικράτηση του καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967 και Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Βιομηχανίας και Υφυπουργός-περιφερειακός διοικητής Πελοποννήσου και Δυτικής Στερεάς στην κυβέρνηση του Γεωργίου Παπαδόπουλου, γεννήθηκε το 1921 στον Πειραιά και πέθανε στις 23 Νοεμβρίου 1984 στην Αθήνα. Κηδεύτηκε στις 24 Νοεμβρίου 1984 και τάφηκε στη Γλυφάδα Αττικής.

Ήταν παντρεμένος και από το γάμο του απέκτησε ένα γιο, το Δημήτρη Λέκκα και μια κόρη, τη Μαρία-Ελένη. Κατοικούσε στη Γλυφάδα Αττικής.

Βιογραφία

Ο πατέρας του Αντώνη Λέκκα ήταν οικοδόμος και κατάγονταν από φτωχική πολύτεκνη μικροαστική οικογένεια. Ο Αντώνης Λέκκας, που είχε έξι αδέλφια, παρακολούθησε με επιτυχία τα μαθήματα της Βασικής και της Μέσης εκπαιδεύσεως και αποφοίτησε με βαθμό «άριστα». Το καλοκαίρι του 1939 ο Ιωάννης Μεταξάς ανεβαίνοντας με αυτοκίνητο στο σπίτι του στην Κηφισιά, έγινε κοινωνός μιας μικρής ανθρώπινης ιστορίας. Στο ύψος του Ζηρινίου ο νεαρός Αντώνης Λέκκας πετάχτηκε μπροστά στο αυτοκίνητο του Μεταξά, το οποίο λόγω της κλίσεως του δρόμου και της μικρής ταχύτητας δεν του προκάλεσε τραύματα. Ο Μεταξάς βγαίνοντας από το αυτοκίνητο ρώτησε το νέο γιατί θέλει να τερματίσει τη ζωή του και η απάντηση ήταν «...θέλω να σας δω. Είμαι παιδί ενός κτίστη και υπάρχουν και άλλα έξι αδέλφια και παρότι είμαι αριστούχος η οικογένειά μου δεν διαθέτει τα μέσα να σπουδάσω και ως εκ τούτου ήθελα να σας δω για να με βοηθήσετε να σπουδάσω». Ο Μεταξάς του απάντησε: «αν είσαι αριστούχος θα μπεις άνευ εξετάσεων στη σχολή των Ευελπίδων».

Στρατιωτική σταδιοδρομία

Ο Λέκκας φοίτησε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από την οποία δεν αποφοίτησε καθώς ξέσπασε ο Ελληνοϊταλικός και στη συνέχεια ο Ελληνογερμανικός πόλεμος. Στη διάρκεια της κατοχής της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση και από τον Οκτώβριο του 1942 έως το Δεκέμβριο του 1944, ήταν μέλος στην αντιστασιακή οργάνωση «Χ» του στρατηγού Γεωργίου Γρίβα. Στη συνέχεια εντάχθηκε στις τάξεις του Ελληνικού στρατού και έως το 1949, πήρε μέρος στο συμμοριοπόλεμο, στις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον των ένοπλων συμμοριών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος.

Ο Λέκκας συμμετείχε στην οργάνωση «Ένωσις Ελλήνων Νέων Αξιωματικών», από κοινού με άλλους 25 περίπου αξιωματικούς, από το βαθμό του Αντισυνταγματάρχου μέχρι του Λοχαγού, οι περισσότεροι από τους οποίους υπηρετούσαν στο Γενικό Επιτελείο και στην Κ.Υ.Π. . To 1964, μετά την εκλογική επικράτηση του κόμματος Ένωσις Κέντρου, υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου, αντικαταστάθηκε στην ηγεσία του Γ.Ε.Σ. ο αντιστράτηγος Σακελλαρίου με τον αντιστράτηγο Ιωάννη Γεννηματά, που προχώρησε σε αποστρατείες εθνικιστών αξιωματικών και μετέθεσε τον Λέκκα και άλλους στη Βόρεια Ελλάδα, μεταξύ τους οι Δημήτριος Ιωαννίδης, Ιωάννης Λαδάς, Μιχαήλ Μπαλόπουλος, Δημήτριος Σταματελόπουλος, Κωνσταντίνος Χρ. Παπαδόπουλος, ενώ ο Κωνσταντίνος Καρύδας και ο Γεώργιος Κωνσταντόπουλος μετατέθηκαν στην Κύπρο. Σύμφωνα με την Αμερικανική υπηρεσία πληροφοριών στις 13 Δεκεμβρίου 1966 η ηγεσία της επαναστατικής ομάδας -στην οποία συμμετείχε και ο Λέκκας, συναντήθηκε μυστικά στο σπίτι του Ιωάννη Λαδά. Η ηγεσία αναφερόταν ως Επαναστατικό Συμβούλιο και αποτελείτο από τους Γεώργιο Παπαδόπουλο, Ιωάννη Λαδά, Δημήτριο Σταματελόπουλο, Δημήτριο Ιωαννίδη, Μιχαήλ Ρουφογάλη και Αντώνιο Μέξη.

21η Απριλίου 1967

Το διάστημα που προηγήθηκε της επιβολής του καθεστώτος της 21ης Απριλίου και μετά την ανάληψη καθηκόντων ως Αρχηγού του γενικού Επιτελείου Στρατού από τον Γρηγόριο Σπαντιδάκη, ο Λέκκας επέστρεψε στην Αθήνα όπου υπηρετούσε με το βαθμό του Αντισυνταγματάρχη ως Διευθυντής στο 4ο Γραφείο του Γενικού Επιτελείου Στρατού [Γ.Ε.Σ.]. Τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου 1967 ο Λέκκας ήταν επικεφαλής των μικτών δυνάμεων Πεζικού και Τεθωρακισμένων, που αποτελούσαν το μικτό απόσπασμα «Αετός» και περικύκλωσαν το Τατόι, την παραθεριστική κατοικία του βασιλιά Κωνσταντίνου, αποκόπτοντας την επικοινωνία της με τον έξω κόσμο. Σε όλη τη διάρκεια των κυβερνήσεων του καθεστώτος ο Λέκκας έστελνε στρατιωτικό απόσπασμα στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου στο σπίτι όπου ο Μεταξάς είπε «ΟΧΙ» και βρίσκεται εντοιχισμένη αναμνηστική στήλη, αποδίδοντας φόρο τιμής στον Ιωάννη Μεταξά.

Ο Λέκκας κατά τη διάρκεια του καθεστώτος της 21ης Απριλίου διατέλεσε

• Υπουργός Εργασίας, παραιτήθηκε και την 1η Νοεμβρίου του 1967 τον διαδέχθηκε ο νομικός Ιωάννης Ξυδόπουλος, Υφυπουργός Εσωτερικών-Περιφερειακός διοικητής Πελοποννήσου και Δυτικής Στερεάς Ελλάδος, από τις 31 Ιουλίου 1972 έως τις 8 Οκτωβρίου 1973 .

Στις 23 Ιανουαρίου 1968 ο Αμερικανός τότε πρέσβης στην Αθήνα επισκέφθηκε επίσημα τον υπουργό Εξωτερικών Παναγιώτη Πιπινέλη και στις 15 Φεβρουαρίου υποδέχθηκε πανηγυρικά τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπαδόπουλο σε αεροπλανοφόρο που ναυλοχούσε στο Φάληρο. Την επομένη αποστρατεύθηκαν ο Ιωάννης Λαδάς και ακόμη 12 μέλη του σκιώδους «Επαναστατικού Συμβουλίου» που συμμετείχαν στην κυβέρνηση και από την ηγετική ομάδα των Επαναστατών παρέμειναν στο στράτευμα μόνο ο Δημήτριος Ιωαννίδης, που όμως δεν συμμετείχε στην κυβέρνηση και ο στενός φίλος και συμμαθητής του Αντώνιος Λέκκας, ο οποίος αποστρατεύθηκε το 1970. Στη διάρκεια της θητείας του ο Λέκκας ανακίνησε, σε συνεννόηση με τον Μητροπολίτη Προκόπιο, την ιδέα της δημιουργίας και τοποθετήσεως ανδριάντα του Ιωάννη Μεταξά στη γενέτειρα του την Κεφαλονιά, για τον οποίο διατηρούσε μεγάλο σεβασμό καθώς σε εκείνον όφειλε τις σπουδές του. Η προτομή του Ιωάννη Μεταξά, τοποθετήθηκε τον Αύγουστο του 1972 στην πλατεία του Αργοστολίου με επίσημο τελετή στην οποία παραβρέθηκαν οι κόρες του Λουκία και Νανά .

• Ως Υφυπουργός Εσωτερικών-Περιφερειακός Διοικητής Πελοποννήσου και Δυτικής Στερεάς Ελλάδος , από τις 31 Ιουλίου του 1972, εκφώνησε, στις 5 Αυγούστου 1973, τον επικήδειο λόγο στη νεκρώσιμη τελετή του Αντωνίου Μέξη.

Μηνυτήρια αναφορά

Στις 24 Σεπτεμβρίου 1968 το Συμβούλιο της Επικρατείας, υπό την προεδρία του Μιχάλη Στασινόπουλου, είχε αποφανθεί για την 21η Απριλίου 1967 ότι αποτέλεσε Επανάσταση . Επίσης στις 26 Ιουλίου 1974, δημοσιεύθηκε το Προεδρικό Διάταγμα Γενικής Αμνηστίας με αριθμό 519, το οποίο όριζε, «...Αμνηστεύονται τα καθ' οιονδήποτε τρόπον τελεσθέντα μέχρι της δημοσιεύσεως του παρόντος εγκλήματα, τα προβλεπόμενα και τιμωρούμενα υπό των διατάξεων του Ποινικού Κώδικος, του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικος κ.λπ. και αυτόθι αναφερομένων νόμων, ως επίσης και τα προς αυτά συναπτόμενα ή συναφή, εφ' όσον ταύτα έχουν σχέσιν προς την κατάστασιν την δημιουργηθείσαν από της 21/4/1967. Ομοίως αμνηστεύονται τα αυτά ως άνω εγκλήματα, τελεσθέντα προ της 21/4/1967 και τα προς αυτά συναπτόμενα ή συναφή, εφ' όσον οπωσδήποτε απέβλεπον προς την ανατροπήν της καθεστηκυίας τάξεως...».

Με μια κίνηση μεθοδευμένη και με ξεκάθαρο πολιτικό στόχο, στις 9 Σεπτεμβρίου 1974, υποβλήθηκαν μηνύσεις εναντίον του από το δικηγόρο Αλέξανδρος Λυκουρέζος, ο οποίος δεκατρία χρόνια αργότερα τάχθηκε εγγράφως, δημόσια και απολύτως ξεκάθαρα υπέρ της αποφυλακίσεως του , καθώς υποστήριξε ότι η καταδίκη του Λέκκα καθώς και του Παπαδόπουλου και των συνεργατών του υπήρξε παράνομη. Μαζί του συντάχθηκαν ο δικηγόρος Ανδρέας Αναγνωστάκης, από τον Κίσσαμο Χανίων, ως εκπρόσωπος της «Ένωσης Δημοκρατικών Δικηγόρων Ελλάδας», οι Φοίβος Κούτσικας, Γρηγόριος Κασιμάτης, με την μήνυση των οποίων κινήθηκε δίωξη κατά 50 φυσικών προσώπων , αξιωματικών όλων των βαθμίδων του Ελληνικού στρατού, για εσχάτη προδοσία και στάση. Οι μηνυτές πρότειναν την εξέταση 40 μαρτύρων κατηγορίας, ενώ μήνυση υπέβαλλε και ο δικηγόρος Δημήτριος Χαρισιάδης. Οι κατηγορίες που απαγγέλθηκαν κατά του Λέκκα -με βάση το Αστικό Δίκαιο- αφορούσαν κατηγορίες για εσχάτη προδοσία, συγκεκριμένα για παραβάσεις των άρθρων 134, 8α και 8β του Ποινικού Κώδικα.

Οι μηνύσεις, δυο μέρες αργότερα, διαβιβάστηκαν από την Εισαγγελία Αθηνών στην Στρατιωτική Δικαιοσύνη, καθώς όταν τελέστηκαν τα αδικήματα ο Λέκκας είχε την ιδιότητα του στρατιωτικού. Οι μηνυτές υποστήριξαν ότι υπέστησαν αστική ζημία, καθώς από την ενέργεια του παρεμποδίστηκε η επαγγελματική τους ανέλιξη. Στους εν λόγω μηνυτές απαγορεύτηκε από το δικαστήριο να παραστούν ως πολιτικώς ενάγοντες και τους απέβαλε της Πολιτικής Αγωγής, όμως τους επέτρεψε να καταθέσουν ως μάρτυρες κατηγορίας. Οι δεκαπέντε εναγόμενοι της αναφοράς Λυκουρέζου ήταν οι Αντώνιος Λέκκας, Γεώργιος Παπαδόπουλος, Νικόλαος Μακαρέζος, Δημήτριος Ιωαννίδης, Ιωάννης Λαδάς, Κωνσταντίνος Ασλανίδης, Κωνσταντίνος Καρύδας, Μιχαήλ Ρουφογάλης, Κωνσταντίνος Χρ. Παπαδόπουλος, Αλέξανδρος Χατζηπέτρος, Μάριος Φραγκίσκος, που υπηρετούσε ως συνταγματάρχης στο Γ.Ε.Σ. στις 21 Απριλίου 1967, Γεώργιος Ζωιτάκης, Γρηγόρης Σπαντιδάκης και Μιχαήλ Μπαλόπουλος. Στις 28 Σεπτεμβρίου έγινε γνωστό από δημοσιεύματα εφημερίδων ότι ο υποστράτηγος της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Εμμανουήλ Πλευράκης διενεργεί προκαταρκτική εξέταση με βάση την μήνυση Λυκουρέζου.

Συντακτική πράξη

Στις 3 Οκτωβρίου 1974, η Βουλή των Ελλήνων με πρωτοβουλία των βουλευτών του κόμματος «Νέα Δημοκρατία», εξέδωσε Συντακτική Πράξη με την οποία βάπτιζε ως «πολιτικό έγκλημα» την 21η Απριλίου και ανακαλούσε την αμνηστία της 26ης Ιουλίου 1974 –που είχε παραχωρήσει ο Καραμανλής– μόνον για τους «πρωταίτιους» της 21ης Απριλίου, εξαιρουμένων του στρατηγού Φαίδωνα Γκιζίκη που ως τις 18 Δεκεμβρίου 1974 παρέμεινε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, της υφιστάμενης στρατιωτικής ηγεσίας και του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ Τίκα.

Η Συντακτική Πράξη παραβίασε τρεις θεμελιώδεις αρχές του Δικαίου, του Συντάγματος και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς:
α) Εισήγαγε νομοθέτημα αναδρομικής ισχύος, με το οποίο καθιστούσε την επανάσταση ποινικό αδίκημα και παραγνώρισε το αξίωμα ότι «Επανάσταση επικρατήσασα δημιουργεί δίκαιον». Σύμφωνα με το άρθρο 134 του Ποινικού Κώδικος τιμωρείται μόνον: «Ο αποπειρώμενος να μεταβάλη το πολίτευμα του κράτους», δηλαδή τιμωρείται μόνο τυχόν αποτυχημένη απόπειρα Επαναστάσεως. Η Συντακτική Πράξη παραβίαζε το αξίωμα «Nullum crimen nula paena sine praevia lege» [«Δεν υπάρχει έγκλημα ούτε ποινή, χωρίς να υπάρχει προηγουμένως νόμος που να το προβλέπει], καθώς και το Ελληνικό Σύνταγμα που ρητώς αναφέρει: «Νομοθέτημα αναδρομικής ισχύος απαγορεύεται απολύτως».
β) Ανακάλεσε αμνηστία, παραβιάζοντας το διεθνές αξίωμα «Αμνηστία δοθείσα, ουδέποτε ανακαλείται». Η Συντακτική Πράξη της 3ης Οκτωβρίου 1974 ανακάλεσε τρεις αμνηστίες: Την αμνηστία της 26ης Ιουλίου 1974 την οποία έδωσε ο Καραμανλής ως Πρωθυπουργός. Την αμνηστία της 20ης Αυγούστου 1973 που είχε δώσει ως Πρόεδρος ο Παπαδόπουλος και αμνήστευε και αυτό όλα τα πολιτικά αδικήματα που είχαν σχέση με την 21η Απριλίου κι έπειτα, καθώς και την επικύρωση την αμνηστίας της 20ης Αυγούστου 1973 με την Συντακτική Πράξη της 5ης Αυγούστου 1974 και πάλι από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
γ) Στέρησε το δικαίωμα του «φυσικού δικαστού»: Η Συντακτική Πράξη όριζε ότι οι διωκόμενοι «υπάγονται εις την αρμοδιότητα του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών». Όμως για το αδίκημα της «στάσεως» αρμόδιο ήταν το Στρατοδικείο, ενώ γι’ αυτό της «εσχάτης προδοσίας» ήταν το ορκωτό Κακουργιοδικείο. Αντιθέτως, ορίστηκε, εντελώς παράνομα, «Ειδικό Δικαστήριο», ενώ η Συντακτική Πράξη δέσμευε την Δικαιοσύνη, προσδιορίζοντας την πράξη ως «πολιτικό έγκλημα», πριν εκδικασθεί.

Εναντίον των στελεχών και του επικεφαλής του καθεστώτος της 21ης Απριλίου στήθηκε μια πραγματική βιομηχανία μηνύσεων. Με απόφαση της Βουλής καθορίστηκε προθεσμία για την υποβολή μηνύσεων κατά των στελεχών του καθεστώτος, τρεις μήνες και για εγκλήματα από τα οποία είχε ζημιωθεί το Δημόσιο, έξι μήνες. Η Δικαστική Αρχή κινήθηκε αυτεπαγγέλτως από τα τέλη του 1974, μόνο για τις υποθέσεις του Πολυτεχνείου, κατά την εξέγερση του Νοέμβρη 1973 και για τα υποτιθέμενα βασανιστήρια των πολιτικών κρατουμένων και η Εισαγγελία Αθηνών διέταξε την διενέργεια προκαταρκτικής εξετάσεως, για τις δυο αυτές περιπτώσεις των «ομαδικών» εγκλημάτων. Έτσι ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθήνας Κωνσταντίνος Φαφούτης διέταξε την διενέργεια προκαταρκτικής εξετάσεως, από τους Εισαγγελείς Δημήτριο Τσεβά, για την υπόθεση του «Πολυτεχνείου», και Βασίλειο Παππά, για τις υποθέσεις των «βασανισμών», «...ίνα κρίνη αν συντρέχη περίπτωσις ποινικής διώξεως..». Η προθεσμία για την υποβολή μηνύσεων που είχε οριστεί ήταν από τις 18 Ιανουαρίου μέχρι τις 18 Απριλίου 1975. Γεννήθηκε το ερώτημα αν η 18η Απριλίου είναι μέρα, μέσα στην προθεσμία ή έξω από αυτή και από την Εισαγγελία ανακοινώθηκε επίσημα, ότι η 18 Απριλίου είναι μέσα στην προθεσμία και ο αρμόδιος Εισαγγελέας, δέχτηκε τη μέρα αυτή, μόνο στην Αθήνα, περίπου 150 μηνύσεις με εκατοντάδες κατηγορούμενους. Τελικά όσοι μηνύθηκαν στις 18 Απριλίου και παραπέμφθηκαν σε δίκες, τα δικαστήρια αποφάσισαν ότι η εν λόγω ημέρα είναι έξω από την προθεσμία, οι μηνύσεις εκπρόθεσμες και έπαψε η δίωξη των κατηγορουμένων.

Η δικογραφία που είχε σχηματιστεί μετά τις μηνύσεις διαβιβάστηκε στην Ολομέλεια των Εφετών. Στις 24 Οκτωβρίου συνήλθε σε συνεδρίαση η Ολομέλεια Εφετών Αθηνών, δηλαδή 80 από τους 83 εφέτες και 8 από τους 9 προέδρους εφετών που υπηρετούσαν, προκειμένου να αποφασίσουν για την άσκηση διώξεως εναντίον των πρωταιτίων της 21ης Απριλίου. Ο εισαγγελέας Μενέλαος Κουτσάκος πρότεινε να διωχθούν οι πρωταίτιοι και να ορισθεί ανακριτής εφέτης, όμως η ολομέλεια επιφυλάχθηκε να αποφασίσει και όρισε εισηγητή τον εφέτη Παναγιώτη Λογοθέτη. Την 1η Νοεμβρίου 1974 η Ολομέλεια των Εφετών αποφάσισε την ποινική δίωξη για εσχάτη προδοσία, έδωσε παραγγελία στον προϊστάμενο της εισαγγελίας Μενέλαο Κουτσάκο για την άσκηση της διώξεως και όρισε ανακριτή στην υπόθεση τον εφέτη Γεώργιο Βολτή. Η απόφαση έφερε τις υπογραφές 86 εφετών και προέδρων εφετών και η δίωξη έγινε ονομαστικά κατά όσων κατονομάζονταν στις μηνύσεις Λυκουρέζου, δεκαπέντε πρόσωπα, «Δημοκρατικών Δικηγόρων», πενήντα πρόσωπα, και Χαρισιάδη, πέντε πρόσωπα, αλλά και κατά κάθε άλλου που θα προέκυπτε από την ανάκριση.

Άσκηση διώξεως

Την 1η Νοεμβρίου 1974, ασκήθηκε δίωξη εναντίον του Λέκκα με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας, κατά παράβαση των άρθρων 134 και 135, άρθρα 8α και 8β του Ποινικού Κώδικα, καθώς και 63 του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα. Η μήνυση διαβιβάστηκε, δυο μέρες αργότερα, από την Εισαγγελία Αθηνών στην Στρατιωτική Δικαιοσύνη καθώς όταν τελέστηκαν τα αδικήματα είχε την στρατιωτική ιδιότητα. Η δίωξη ασκήθηκε από τον Μενέλαο Κουτσάκο, προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών, καθώς και εναντίον των Γεωργίου Παπαδόπουλου, Νικολάου Μακαρέζου, Στυλιανού Παττακού, και 62 ακόμη συνεργατών τους. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής σε συνέντευξη του στην Ελληνική κρατική τηλεόραση, στις 13 Νοεμβρίου 1974, υποστήριξε ότι «..παρέλαβε χάος και καμμένη γην», ενώ είπε ακόμη πως «..η κυβέρνησή μου αντικατέστησε άνω των 100.000 ατόμων, από τον τελευταίο κοινοτάρχη μέχρι τον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου, άνοιξε το δρόμο για την δικαστική δίωξη των πρωταιτίων της τυραννίας και για να διευκολύνει το έργο της Δικαιοσύνης, έλαβε μέτρα ασφαλείας κατά των υπευθύνων, τους δε κορυφαίους εξ αυτών, τους εξετόπισε σε νήσο του Αιγαίου»...». Την 1η Δεκεμβρίου προφυλακίστηκε για μια μέρα η Δέσποινα Παπαδοπούλου, η οποία αποφυλακίστηκε την επόμενη καταβάλλοντας χρηματική εγγύηση.

Ανακριτική διαδικασία

Στις 18 Ιανουαρίου 1975 κατέστη νόμος του Ελληνικού κράτους το παράτυπο «Δ' Ψήφισμα» της Ε' Αναθεωρητικής Βουλή των Ελλήνων, που αποφάσισε και καθόρισε τη μορφή της 21ης Απριλίου 1967 ως «πραξικόπημα» και θέσπισε την αναδρομικότητα σε Ποινικά αδικήματα, πρωτοφανές γεγονός για τα νομικά χρονικά της Ελλάδος. Το Δ’ ψήφισμα ήταν αποτέλεσμα παρανομίας καθώς ψηφίσθηκε από αναθεωρητική Βουλή, αρμόδια για την αναθεώρηση του Συντάγματος και όχι για την έκδοση ποινικών νόμων. Το Ψήφισμα παρήγαγε μια σειρά από παράνομα αποτελέσματα καθώς εισήγαγε δεύτερο νόμο αναδρομικής ισχύος και ονόμαζε τους διωκόμενους ως ενόχους «στάσεως» και «σφετερισμού εξουσίας», καταπατώντας την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Τέλος το Ψήφισμα, παραβαίνοντας κάθε έννοια δικαίου και λογικής, χαρακτήριζε μια Επανάσταση που επικράτησε για επτά χρόνια, ως «πραξικόπημα» το οποίο «ουδέποτε επικράτησε» και διακηρύσσει ότι δήθεν «η Δημοκρατία δικαίω ουδέποτε κατελύθη», δημιουργώντας πρωτοφανές κενό νομικής συνέχειας του Ελληνικού κράτους για μια ολόκληρη επταετία.

O τότε Πρόεδρος της Ε.ΔΗ.Κ. Ιωάννης Ζίγδης στις 26 Νοεμβρίου 1974 δήλωσε ότι, «Η Κυβέρνησις Καραμανλή ωρκίσθη στις 24 Ιουλίου 1974 ενώπιον του «Προέδρου της Δημοκρατίας Στρατηγού Φαίδωνα Γκιζίκη», ανεγνώρισε έτσι το πολίτευμα της Αβασίλευτης Δημοκρατίας του Δημοψηφίσματος Ιουλίου 1973. Υπό τις συνθήκες αυτές, η κυβέρνηση Καραμανλή είναι συνέχεια των κυβερνήσεων της δικτατορίας και επιβεβαίωση της νομιμότητος αυτών. Με την κυβέρνηση Καραμανλή ανεγνωρίσθη ότι η λεγόμενη «Επανάσταση της 21ης Απριλίου 1967» επεβλήθη και επομένως εδημιούργησε δίκαιον. Κατόπιν αυτών δεν γνωρίζω ότι υπάρχει θέμα διώξεως των υπευθύνων της δικτατορίας». Η παραβίαση κάθε αρχής δικαίου προκάλεσε τη λεκτική αντίδραση ακόμη και του Ηλία Ηλιού, προέδρου του κόμματος «Ενωμένη Δημοκρατική Αριστερά» [«Ε.Δ.Α.»] ο οποίος στη συζήτηση του θέματος στη Βουλή, είπε «... Ωραία, δεν είναι επανάστασις, είναι πραξικόπημα. Μας ανησυχεί όμως κάτι άλλο. Ημνηστεύθη! Είτε ημνηστεύθη το 1973 από την ιδίαν την πραξικοπηματικήν Κυβέρνησιν... ή από την αμνηστίαν, την αναπόφευκτον πρέπει να πούμε αμνηστίαν της 26.07.1974, μετά την αποχώρησιν των πραξικοπηματιών. Αλλά, αφού αμνηστεύθηκε, είναι δυνατόν να δοθή ερμηνευτική έννοια και επομένως αναδρομή ισχύος εις τον κανόνα του άρθρου 5; Είναι αμφίβολον. Ερμηνευτικός νόμος είναι εκείνος, ο οποίος πράγματι ερμηνεύει κάτι το ασαφές και όχι το σαφές ...» .

Εναντίον του Λέκκα υποβλήθηκε μήνυση και ασκήθηκε δίωξη με παραγγελία της Ολομέλειας των Εφετών Αθηνών εναντίον των συνεργατών και των συμμετεχόντων στις κυβερνήσεις της 21ης Απριλίου. Ο εφέτης, Κωνσταντίνος Ποταμιάνος, που ορίστηκε ανακριτής, αρνήθηκε να διεξάγει ανακρίσεις, διότι κατά τη γνώμη του «το έγκλημα τους ήταν στιγμιαίο». Τη διαφωνία κλήθηκε να επιλύσει το Συμβούλιο Εφετών, που έκρινε ότι το έγκλημα είναι «διαρκές» κι ανανέωσε την εντολή στον Ποταμιάνο. Κατά της αποφάσεως του Συμβουλίου Εφετών έγινε προσφυγή στον Άρειο Πάγο, ύστερα από αναίρεση του Εισαγγελέα Α. Π. Ευσταθίου Μπλέτσα. Στις 2 Ιουλίου 1975 η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου αποφάνθηκε, με την απόφαση 684, ότι το δήθεν αδίκημα της «εσχάτης προδοσίας» της 21ης Απριλίου 1967, ήταν «στιγμιαίον», απόφαση που είχε ως αποτέλεσμα την απαλλαγή από κάθε ευθύνη, όσων συνεργάστηκαν με την 21η Απριλίου μετά την επικράτηση της. Καταθέτοντας ως μάρτυρας, σε δίκη του Νίκου Ψαρουδάκη, που είχε κατηγορηθεί για περιύβριση αρχής, για άρθρο του στην εφημερίδα «Χριστιανική» με τίτλο «Διαρκές το δικό σας έγκλημα κύριοι Αρεοπαγίτες» ο καθηγητής Γεώργιος-Αλέξανδρος Μαγκάκης, αργότερα Υπουργός της Δικαιοσύνης, χαρακτήρισε τους αρεοπαγίτες που εξέδωσαν την απόφαση «ανθρωπάκια».

Προφυλάκιση / Δίκη & Καταδίκη

Ο Λέκκας απολογήθηκε στον ανακριτή τις πρώτες μέρες του Φεβρουαρίου 1975 και στις 13 του ίδιου μήνα προφυλακίστηκε με τη σύμφωνη γνώμη ανακριτή και εισαγγελέως. Στις 2 Ιουλίου 1975 η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου απέρριψε, με την υπ' αριθμόν 683 απόφαση, την αναίρεση που είχε ασκήσει κατά του βουλεύματος της παραπομπής του. Ο Λέκκας στο δικαστήριο δήλωσε από την αρχή της ακροαματικής διαδικασίας, ότι δεν αποδέχεται την κατηγορία και πως δεν πρόκειται να απολογηθεί. Τήρησε την αρχική του θέση ως το τέλος και αρνήθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις του Προέδρου και των Εισαγγελέων του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών, λέγοντας απλώς: «Στα 30 χρόνια της σταδιοδρομίας μου εξετέλεσα παντού και πάντοτε το καθήκον μου, όπως και την 21η Απριλίου. Με κινούσαν πάντοτε πατριωτικά αισθήματα και η πρόθεσις να υπηρετήσω την Πατρίδα για να προλάβω τον επερχόμενον εθνικό κίνδυνο. Δεν αποδέχομαι τις κατηγορίες και δεν έχω τίποτε να προσθέσω». Με την απόφαση του δικαστηρίου καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη για εσχάτη προδοσία και δέκα χρόνια κάθειρξη για τη στάση, ενώ του επιβλήθηκε και στρατιωτική καθαίρεση. Μετά την καταδίκη του κρατήθηκε στις φυλακές Κορυδαλλού και στις 21 Ιουνίου 1976, όταν επικυρώθηκε από τον Άρειο Πάγο η ποινή που του επιβλήθηκε, καθαιρέθηκε και μετατάχθηκε στην τάξη του στρατιώτη.

Ηθική απαξία της δίκης

Στις 29 Αυγούστου 1975, έπειτα από την ολοκλήρωση της ασκήσεως «Πτολεμαίος», ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ανέφερε σε ομιλία του προς εν ενεργεία αξιωματικούς, σχετικά με την απόφαση του δικατησρίου: «Όταν ομιλούμε για ισόβια δεσμά, εννοούμε ισόβια δεσμά». Στις 16 Οκτωβρίου 1975, μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής ομολόγησε την πολιτική παρέμβαση στο έργο της δικαιοσύνης: «...Τας ποινικάς κυρώσεις η Κυβέρνησις ενεπιστεύθη, όπως επεβάλετο, εις την Δικαιοσύνην, αφού προηγουμένως την διευκόλυνεν εις τον έργον της με συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα, όπως η γνωστή Συντακτική Πράξη και το γνωστόν Ψήφισμα. Και δεν πρέπει να πλανώμεθα. Εάν δεν είχον γίνει αυτά, αυτήν την στιγμήν ουδείς θα ήτο δυνατόν να δικάζεται και ουδείς θα ευρίσκετο εις την φυλακήν...» . Μετά την παρέλευση τριετίας η θανατική ποινή μετατράπηκε αυτεπαγγέλτως και νομικώς, ως μη εκτελεσθείσα, εις ισόβιο κάθειρξη.

Σχετικά με τα λεχθέντα από τον Καραμανλή ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, μετά την «μεταπολίτευση», Ευστάθιος Μπλέτσας, σχολιάζει: «..Περιέχουν την απροκάλυπτον και κυνικωτάτην ομολογίαν αυτού, ότι οι ισχύοντες νόμοι απετέλουν εμπόδιον δια την εις δίκην παραπομπήν και καταδίκην των πρωταιτίων της 21ης Απριλίου 1967 και δια τούτο, επί τω σκοπώ να επιτύχωμεν την παραπομπήν αυτών εις δίκην και την καταδίκην των υπό της Δικαιοσύνης, εθεσπίσαμε συνταγματικής ισχύος διατάξεις, δια της Σ.Π. της 3ης Οκτωβρίου 1974 και του Δ'/1975 Ψηφίσματος, δια των οποίων παρεμερίσαμε τα νομοθετικά εμπόδια και καταστήσαμε τους δικαστάς τυφλά όργανα των έναντι των ειρημένων εκδικητικών διαθέσεων του πολιτικού κόσμου της χώρας». Και συνεχίζει: «...Η καταδίκη των πρωταιτίων της μεταβολής της 21ης Απριλίου 1967 είναι αποκλειστικόν έργον των υπό τον Κ. Καραμανλήν μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων, επιτευχθέν δια της καταρρακώσεως του Συντάγματος, πάσης αρχής δικαίου και ηθικής και του μέσω τούτων, βιασμού των δικαστών, οι οποίοι δεν ετόλμησαν να ορθώσουν το ανάστημά των έναντι των καταλυτικών της Δικαιοσύνης, πράξεων της Κυβερνήσεως» . O Αρεοπαγίτης Χρήστος Καθάρειος συμπληρώνει σχετικά: «...η κατά των πρωταιτίων του στασιαστικού κινήματος της 21ης Απριλίου 1967 εκδοθείσα καταδικαστική απόφασις και η κατ’ ακολουθίαν ταύτης κράτησις των κινηματιών {...} θα πρέπει να θεωρηθή ότι είναι παράνομος!» .

Το τέλος του

Στις 6 Αυγούστου του 1976 ο Λέκκας υπέστη καρδιακό έμφραγμα και αφού νοσηλεύτηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών στη συνέχεια επέστρεψε στις φυλακές του Κορυδαλλού. Στο τέλος του Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου ο συνήγορος του υπέβαλλε αίτημα αποφυλακίσεως και νοσηλείας του στο νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός» προς αποφυγήν ανηκέστου βλάβης της υγείας του, το οποίο έγινε αποδεκτό με απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιώς και αποφυλακίστηκε στις 18 Οκτωβρίου 1976, για διάστημα σαράντα πέντε ημερών. Αυτή την περίοδο νοσηλεύτηκε στον Ερυθρό Σταυρό και μετά τη λήξη της διακοπής εκτίσεως της ποινής του επέστρεψε στις φυλακές όπου η κατάσταση της υγείας του επιβαρύνθηκε. Το πρωινό της 2ας Μαρτίου του 1978 αναζήτησε και βρήκε νεκρό, μαζί με τον Στυλιανό Παττακό, τον συγκρατούμενο συμμαθητή και φίλο του Μιχάλη Μπαλόπουλο όταν ανησύχησαν γιατί δεν είχε παρουσιαστεί στο πρόγευμα των φυλακών. Με νέα αίτηση διακοπής εκτίσεως της ποινής του ζήτησε να αποφυλακιστεί και να του δοθεί η δυνατότητα να μεταβεί στο εξωτερικό προκειμένου να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Το αίτημα του έγινε δεκτό και στη συνέχεια ταξίδεψε στο Χιούστον του Τέξας στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής όπου υποβλήθηκε σε επέμβαση ανοικτής καρδιάς. Τον Απρίλιο του 1981 με απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Πειραιώς παρατάθηκε για ένα επιπλέον τρίμηνο η κατ' οίκο νοσηλεία του .

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• [Αντώνιος Λέκκας (Αναζήτηση τεκμηρίων) Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο]

Διαβάστε τα λήμματα

21η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967 Αξιωματικοί (επαναστάτες) 21η Απριλίου 1967 Γεώργιος Παπαδόπουλος - (Primus inter pares) Στυλιανός Παττακός Νικόλαος Μακαρέζος Σκαρμαλιωράκης Αντώνιος Αγγελής Οδυσσέας Ασλανίδης Κωνσταντίνος Γκαντώνας Νικόλαος Ζαγοριαννάκος Δημήτριος Ζωιτάκης Γεώργιος Θεοφιλογιαννάκος Θεόδωρος Καραμπέρης Στέφανος Καρύδας Κωνσταντίνος Κωτσέλης Πέτρος Λαδάς Ιωάννης Λάζαρης Ιωάννης Λέκκας Αντώνιος Μέξης Αντώνιος Μπαλόπουλος Μιχαήλ Ντερτιλής Νικόλαος Παπαδόπουλος Χρ. Κώστας Παππάς Ηλίας Πατίλης Δημήτριος Πετάνης Νικόλαος Ρουφογάλης Μιχαήλ Σπαντιδάκης Γρηγόριος Σταματελόπουλος Δημήτριος Χατζηπέτρος Αλέξανδρος 25η Νοεμβρίου 1973 Ιωαννίδης Δημήτριος Γκιζίκης Φαίδων Αξιωματικοί Γουνελάς Μιχαήλ Μητρέλης Κωνσταντίνος Μήτσου Κωνσταντίνος Μπόλαρης Παρασκευάς Νάτσινας Αλέξανδρος Δολοφονημένοι Μάλλιος Ευάγγελος Μπάμπαλης Πέτρος Πολιτικά πρόσωπα Παπαδοπούλου Δέσποινα Πρωθυπουργοί Κόλλιας Κωνσταντίνος Γεώργιος Παπαδόπουλος Σπυρίδων Μαρκεζίνης Υπουργοί Βοβολίνης Κωνσταντίνος Γεωργαλάς Γεώργιος Δενδρινός Ανδρέας Δημητριάδης Χρύσανθος Δημόπουλος Άρης Κυριακόπουλος Ηλίας Μανωλόπουλος Παύλος Ματθαίου Αλέξανδρος Μίχαλος Χρήστος Ξυδόπουλος Ιωάννης Παναγιωτάκης Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου Θεοφύλακτος Πάτρας Λουκάς Πιπινέλης Παναγιώτης Σιφναίος Παναγιώτης Σιώρης Νικήτας Τοτόμης Παύλος Τσάκωνας Δημήτριος Τσουκαλάς Άγγελος Χολέβας Ιωάννης Υποστηρικτές Αλφαντάκης Γεώργιος Δήμας Φώτιος Δημόπουλος Δημήτριος Γαϊτανάρος Λυκούργος Κωνσταντόπουλος Σάββας Μανωλάκος Μάνος Πλεύρης Κωνσταντίνος Φαρμάκης Νικόλαος 25η Νοεμβρίου 1973 Ανδρουτσόπουλος Αδαμάντιος Διάφορα πρόσωπα Επίσκοποι Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος Α' (Κοτσώνης) Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ (Τίκας) Μητροπολίτες Μητροπολίτης Αμβρόσιος Καλαβρύτων Μητροπολίτης Λεωνίδας Θεσσαλονίκης Θεολόγοι Κούρκουλας Κωνσταντίνος Τσιριντάνης Αλέξανδρος Πανεπιστημιακοί καθηγητές Κατσαντώνης Αλέξανδρος Μαρινάτος Σπυρίδων Μπουμπουλίδης Φαίδων Σδράκας Ευάγγελος Χρήστου Παναγιώτης

Παραπομπές

ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ: η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εναλλακτική εγκυκλοπαίδεια

Έκδοση της Metapedia.org