Ηλίας Κυριακόπουλος
Ο Ηλίας Κυριακόπουλος, Έλληνας εθνικιστής νομικός, καθηγητής του Δημοσίου Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, συγγραφέας και πολιτικός που διατέλεσε Νομάρχης επί Ελευθερίου Βενιζέλου και Υπουργός Δικαιοσύνης της 21ης Απριλίου στις κυβερνήσεις του Γεωργίου Παπαδόπουλου, γεννήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 1903 στην Πάτρα και πέθανε το 1976 στη Θεσσαλονίκη.
Συνοπτικές πληροφορίες |
---|
Γέννηση: 8 Νοεμβρίου 1903 |
Τόπος: Πάτρα, Πελοπόννησος |
Θάνατος: 1976 |
Τόπος: Θεσσαλονίκη, Μακεδονία |
Υπηκοότητα: Ελληνική |
Ασχολία: Νομικός, Πανεπιστημιακός |
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Πατέρας του Ηλία ήταν ο Γεώργιος Κυριακόπουλος. Ο Ηλίας παρακολούθησε τα μαθήματα της Βασικής και Μέσης Εκπαιδεύσεως στη γενέτειρα του, όπου το 1919 υπήρξε μεταξύ των συνεργατών του δεκαπενθήμερου μαθητικού περιοδικού «Ηώς» [1] , όπως και ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος. Παράλληλα συμμετείχε ως μέλος [2] [3] στο φιλολογικό όμιλο «Ελικών» και δημοσίευε [4] στο ομώνυμο περιοδικό [5] στην Πάτρα.
Σπούδασε νομικά στην Χαϊδελβέργη και στο Μόναχο, ενώ τον Ιανουάριο του 1926 υπέβαλλε τη διδακτορική του διατριβή και αναγορεύτηκε υφηγητής στην Ανώτατη Εμπορική Σχολή, καθώς και υφηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στην Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1935 εκλέχθηκε έκτακτος καθηγητής και αργότερα καθηγητής του Διοικητικού Δικαίου στη Σχολή των Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αλλά και καθηγητής του Βιομηχανικού Δικαίου στην Λέσβο. Στις 5 Μαΐου 1946, κατ' εντολήν της Σχολής των Νομικών και Οικονομικών Επιστημών, εκφώνησε επιμνημόσυνο λόγο σε τελετή για τη μνήμη του καθηγητή Νικόλαου Ν. Σαριπόλου.
Υπήρξε διαπρεπής και εκ των εγκυροτέρων Ελλήνων συνταγματολόγων όπως και σε θέματα Διοικητικού Δικαίου, ενώ ήταν μέλος Διεθνών Ακαδημιών και άλλων επιστημονικών οργανώσεων. Μιλούσε άπταιστα Γερμανικά, Αγγλικά, Ιταλικά και Γαλλικά.
Ιδεολογικές απόψεις
Υποστήριξε το Εθνικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου και το έργο του Ιωάννη Μεταξά και κατέγραψε [6] την ικανοποίηση του για το ότι το καθεστώς εναρμονίζονταν µε τον «..συνεχή εγκαινιασμό..» εθνικών κρατών και τα νέα ιδεώδη που αυτά εξέφραζαν, ενώ με το έργο του επιχείρησε να προσδιορίσει με ακρίβεια την πολιτική φιλοσοφία του «εθνικού κράτους». Προέκρινε την κοινωνιολογική προσέγγιση του κράτους, την αποσύνδεση της δημοκρατίας από τον κοινοβουλευτισμό και θεωρούσε ότι «...ο σκοπός της κοινωνικής δημοκρατίας θα ήτο η ενοποίησις των λαϊκών μαζών δια της εξαλείψεως των τάξεων, αίτινες εχώριζον προηγουμένως τον λαόν, προκαλούσαι δια τούτο συγκρούσεις και ανταγωνισμούς....». Πίστευε ότι τα κόμματα υποκαθιστούν την κυριαρχία του λαού κι ότι στην πράξη δεν υπάρχει κοινοβουλευτική δημοκρατία, παρά μόνο πρωθυπουργική τυραννία. Επιδίωκε την πνευματική και οικονομική ανύψωση του ατόμου και θεωρούσε ως απαραίτητη προϋπόθεση την ύπαρξη ισχυρού ηγέτη, προωθούσε την απαίτηση για αύξηση του κύρους του Προέδρου της δημοκρατίας, μέσα από τη διαδικασία της αμέσου εκλογής του, την ουσιαστική κατάργηση των κομμάτων και κυβέρνηση ανεξάρτητη και ανεξέλεγκτη από το κοινοβούλιο, όμως πρότεινε την εφαρμογή της καθολικής ψήφου και αναλογικού εκλογικού συστήματος. Ο Κυριακόπουλος δημοσίευσε στο περιοδικό «Το Νέον Κράτος» το δοκίμιο με τίτλο «Η πολιτική φιλοσοφία του νέου κράτους» με το οποίο όπλισε θεωρητικά το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, σκιαγραφώντας την ιδεολογία του. Πρόκειται για την ιδεολογία του εθνικού κράτους, η οποία αντιτάσσεται σε εκείνη της φιλελεύθερης δημοκρατίας και προσδιορίζεται ως ο «πολιτειακός τύπος του κ' αἰῶνος». Ο Κυριακόπουλος προσπαθεί να υποστηρίξει τα χαρακτηριστικά του εθνικού κράτους συνδέοντάς τα αποκλειστικά και κατ' ευθείαν με τα πορίσματα της αρχαίας ελληνικής πολιτικής φιλοσοφίας και ιδίως εκείνα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, με κεντρική έννοια εκείνη του έθνους.
Στην διάρκεια της διακυβερνήσεως της Ελλάδος από το επαναστατικό καθεστώς της 21ης Απριλίου ο Κυριακόπουλος συμμετείχε στην 20μελή Επιτροπή Νομομαθών [7] υπό την προεδρία του Χαρίλαου Μητρέλια, τέως Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι οποίοι συνέταξαν [8] το πρώτο προσχέδιο του Συντάγματος, το οποίο παρουσίασε στις 25 Μαρτίου 1968 ο Γεώργιος Παπαδόπουλος. Υποστήριξε την ανάγκη καθιερώσεως του θεσμού του «κυβερνητικού επιτρόπου» στα Πανεπιστήμια, θεσμός ο οποίος, όπως έγραψε, θα λειτουργούσε ως «..ο οφθαλμός του κράτους» στις Πανεπιστημιακές σχολές.
Πολιτικές θέσεις
Το 1929 διορίσθηκε νομάρχης Λέσβου επί Ελευθερίου Βενιζέλου και υπήρξε μέλος του συμβουλίου επιλογής νομαρχών, επιτροπών συντάξεων οργανισμών στα Υπουργεία Παιδείας, Εσωτερικών και Προεδρίας της Κυβερνήσεως, ενώ διατέλεσε Πρόεδρος Δημοσίων Ιδρυμάτων και οργανισμών Δημοσίου Δικαίου. Τοποθετήθηκε
- Υπουργός Δικαιοσύνης [9] [10] στην Κυβέρνηση του Γεωργίου Παπαδόπουλου από τις 24 Ιουλίου 1968 έως τις 29 Ιουνίου 1970.
Ορκίστηκε, στις 13:00 μετά το μεσημέρι της 24ης Ιουλίου, ενώπιον του τότε Αντιβασιλέως Γεωργίου Ζωιτάκη, από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών & Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο [Κοτσώνη]. Τον διαδέχθηκε ο δικηγόρος Άγγελος Τσουκαλάς.
Εργογραφία
Ο Κυριακόπουλος έγραψε πολλά έργα και μετάφρασε άλλα από την Γερμανική γλώσσα. Μεταξύ τους περιλαμβάνονται οι μελέτες και τα έργα,
- «Αι νέαι Δημοκρατίαι, Γερμανία, Αυστρία, Τσεχοσλοβακία, Πολωνία» [11], το 1925,
- «Το Πολίτευμα Της Γιουγκοσλαβίας», το 1926, εκδότης «Δ.& Π. Δημητράκος»,
- «Πολιτική», το 1926,
- «Ο Κοινοβουλευτισμός Εν Ελλάδι, Ως Πολιτικός και Νομικός Κανών», το 1929, εκδότης «Προμηθεύς»,
- «Περί των μικτών κοινοβουλευτικών επιτροπών», το 1929,
- «Τα σύγχρονα προβλήματα του Συνταγματικού Δικαίου», το 1930,
- «Ελληνικόν συνταγματικόν δίκαιον», το 1932,
- «Η θεωρία του Φασισμού και το Φασιστικόν Κράτος»,
- «Ατομικά δικαιώματα και δημόσιοι υπάλληλοι», το 1934,
- «Η πολιτική φιλοσοφία του νέου κράτους», το 1939,
- «Αι ηθικαί δυνάμεις του επαναστατημένου Ελληνισμού», το 1940,
- «Ελληνικόν διοικητικόν δίκαιον», το 1947,
- «Σύνταγμα και νόμοι», το 1951,
- «Δίκαιον των πολιτικών διοικητικών υπαλλήλων», το 1954,
- «Πολιτική Ιστορία. Αγγλία, Ηνωμέναι Πολιτείαι Β. Αμερικής, Γαλλία», το 1958, εκδόσεις «Σάκκουλας»,
- «Ιστορικαί σελίδες εκ του πολέμου του 1912», το 1959,
- «Τα Συντάγματα της Ελλάδος», το 1960, έκδοση «Εθνικό Τυπογραφείο»,
- «Διπλωματική ιστορία της Ελλάδος», το 1960,
- «Ελληνικόν Διοικητικόν Δίκαιον», το 1962, εκδόσεις «Σάκκουλας»,
- «Ελληνικόν συνταγματικόν δίκαιον. Κατά τας πανεπιστημιακάς παραδόσεις», το 1965,
- «Ο Αγών του 1912-1913 ως Έκφρασις της Εθνικής Ιδέας», το 1966.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Εορτασμός της Ημέρας Πολεμικής Αρετής των Ελλήνων, της Ημέρας του Εφέδρου Πολεμιστή και της 20ης επετείου της μάχης Γράμμου-Βίτσι στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και στο Βίτσι, 00:40-00:50 Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο
Διαβάστε τα λήμματα
Παραπομπές
- ↑ [Το περιοδικό κυκλοφόρησε τέσσερα τεύχη τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο του 1919, στα οποία παρουσιάζονταν η δουλειά των νέων κυρίως λογοτεχνών των Πατρών.] «Ελληνικός Νεανικός Τύπος», Κώστας Γ. Τσικνάκης, «Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας», σελίδα 94
- ↑ «Ελικών», Δεκαπενθήμερον φιλολογικόν περιοδικόν, Πάτρα
- ↑ «Ελικών», Δεκαπενθήμερον φιλολογικόν περιοδικόν, Πάτρα
- ↑ Ο Βολταίρος κρινόμενος ως ιστορικός Ηλίας Γ. Κυριακόπουλος, Περιοδικό «Ελικών», Δεκαπενθήμερον φιλολογικόν περιοδικόν, τόμος 1ος, αριθμός 2, Πάτρα
- ↑ [Τον φιλολογικό όμιλο «Ελικών» είχε δημιουργήσει ομάδα μαθητών και νέων της Πάτρας. Στόχος του η πνευματική καλλιέργεια των νέων και πέρα από την έκδοση του περιοδικού είχε συγκροτήσει και ερασιτεχνικό θεατρικό τμήμα.] «Ελληνικός Νεανικός Τύπος», Κώστας Γ. Τσικνάκης, «Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας», σελίδα 98
- ↑ [«Η πολιτική φιλοσοφία του εθνικού κράτους», σελίδες 345-357]
- ↑ [Τα είκοσι μέλη της Επιτροπής νομομαθών ήταν οι Χαρίλαος Μητρέλιας, επίτιμος Πρόεδρος Συμβουλίου Επικρατείας, Γεώργιος Μαριδάκης, Ακαδημαϊκός, επίτιμος καθηγητής Πανεπιστημίου, Δημήτριος Κιουσόπουλος, επίτιμος Εισαγγελεύς Αρείου Πάγου, τέως Πρωθυπουργός, Κωνσταντίνος Καυκάς, επίτιμος Πρόεδρος Αρείου Πάγου, Ι. Μανιάτης, επίτιμος πρόεδρος Συμβουλίου Επικρατείας, Α. Τούτσος, σύμβουλος Επικρατείας, υφηγητής Πανεπιστημίου, Ηλίας Κυριακόπουλος, καθηγητής Πανεπιστημίου, Μιχαήλ Δένδιας, καθηγητής Πανεπιστημίου, Χ. Βασιλακόπουλος, επίτιμος πρόεδρος Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, Μ. Σταυρόπουλος, επίτιμος πρόεδρος Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, Δ. Μαγγιώρος, επίτιμος πρόεδρος Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, Ι. Παπαβλαχόπουλος, πρόεδρος ΑΣΔΥ, Κ. Γεωργόπουλος, υφηγητής Παν/μιου, Τσάτσος, υφηγητής Πανεπιστημίου, Γ. Οικονομόπουλος, δικηγόρος, Π. Ζήσης, δικηγόρος, Δ. Αποστολίδης, δικηγόρος, Άγγελος Τσουκαλάς, δικηγόρος, Α. Κουκλέλης, δικηγόρος, Επαμεινώνδας Πετραλιάς, δικηγόρος.]
- ↑ [Το προσχέδιο τροποποιήθηκε και επαναπαρουσιάστηκε στις 11 Ιουλίου και 14 Σεπτεμβρίου 1968, ενώ υπερψηφίστηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1968 με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος και τέθηκε σε ισχύ την 15η Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου.]
- ↑ Κυβέρνησις ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης
- ↑ Ο κ. Κυριακόπουλος ωρκίσθη Υπουργός Δικαιοσύνης Εφημερίδα «Μακεδονία», Πέμπτη 25 Ιουλίου 1968, σελίδες 1 & 7
- ↑ «Αι νέαι Δημοκρατίαι, Γερμανία, Αυστρία, Τσεχοσλοβακία, Πολωνία» Ολόκληρο το βιβλίο