Ιωάννης Λαδάς

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Ιωάννης Λαδάς Έλληνας εθνικιστής, Ταξίαρχος (ΠΒ) ε.α., ένας από τους αξιωματικούς που διαδραμάτισαν κρίσιμο και σημαντικό ρόλο στην επικράτηση του καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967, μαζί με τους Γεώργιο Παπαδόπουλο, Στυλιανό Παττακό και Νικόλαο Μακαρέζο, Γενικός Γραμματέας υπουργείων, Υφυπουργός και Υπουργός στις κυβερνήσεις του Γεωργίου Παπαδόπουλου, γεννήθηκε το 1920 στην κωμόπολη Δυρράχιο στο νομό Αρκαδίας και πέθανε το Σάββατο 16 Οκτωβρίου 2010 στο σπίτι του στο Δήμο Ζωγράφου στο Νομό Αττικής. Η κηδεία του έγινε [1] την Τετάρτη 20 Οκτωβρίου 2010 στην Καλαμάτα, όπου και τάφηκε, παρουσία δύο χιλιάδων πολιτών, συγχωριανών, φίλων του και υποστηρικτών της 21ης Απριλίου.

Ήταν παντρεμένος με την Ευφροσύνη Καίσαρη και από το γάμο του είχε αποκτήσει δύο παιδιά, τον Ηλία ανώτατο αξιωματικό ε.α. του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και μία κόρη, την Καλλιόπη. Εν ζωή κατοικούσε στην οδό Μαικήνα 199 στα Άνω Ιλίσια Αττικής.

Ιωάννης Λαδάς
Συνοπτικές πληροφορίες
Γέννηση: 1920
Τόπος: Δυρράχιο, Αρκαδία (Ελλάδα)
Σύζυγος: Ευφροσύνη Καίσαρη
Τέκνα: Ηλίας, Καλλιόπη
Υπηκοότητα: Ελληνική
Ασχολία: Ταξίαρχος (ΠΒ) ε.α.,
Θάνατος: 16 Οκτωβρίου 2010
Τόπος: Ζωγράφος, Αττική (Ελλάδα)

Βιογραφία

Πατέρας του ήταν ο ιερέας Ηλίας Λαδάς και μητέρα του η Χαρίκλεια Κεφάλα, ενώ είχε έναν αδελφό τον Κωνσταντίνο Λαδά. Ο Ιωάννης ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στη γενέτειρα του και το Φθινόπωρο του 1937, μετά από επιτυχημένες εξετάσεις, εισήλθε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων [Σ.Σ.Ε.]. Στις 16 Οκτωβρίου 1937 δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες ο πίνακας των επιτυχόντων, ενώ η τάξη της σχολής ξεκίνησε μαθήματα στις 23 Οκτωβρίου 1937 με 311 Ευέλπιδες που κατανεμήθηκαν σε 6 εκπαιδευτικά τμήματα, 3 οργανικούς Λόχους και 3 Λόχους ασκήσεων. Αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων, στην οποία ήταν συμμαθητής με τους Γεώργιο Παπαδόπουλο και Νικόλαο Μακαρέζο, τον Αύγουστο του 1940 με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού και στη συνέχεια τοποθετήθηκε στο 29ο Σύνταγμα Πεζικού όπου ανέλαβε Διοικητής Λόχου Πολυβόλων στο 2ο Τάγμα.

Ως διοικητής του Λόχου Πυροβόλων του 29ου Συντάγματος, το οποίο διοικούσε ο Αντισυνταγματάρχης Πεζικού Φώτιος Μεσσηνόπουλος, συμμετείχε στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 και στη συνέχεια στην απόκρουση της Γερμανικής επιθέσεως, από τα τέλη Οκτωβρίου του 1940 μέχρι και την 23η Απριλίου του 1941. Μετά τη συνθηκολόγηση της Ελλάδος επέστρεψε στο Δυρράχιο, όπου έφτασε στα τέλη Ιουνίου του 1941, με ενδιάμεσους σταθμούς το Αγρίνιο και την Αθήνα. Σύμφωνα με άρθρο που δημοσίευσε στο περιοδικό «Λαβύρινθος», ο δημοσιογράφος ερευνητής Χριστόφορος Πετρίτης, μελετητής της εποχής του Μεσοπολέμου και της Κατοχής της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονα, ο Λαδάς, το Χειμώνα του 1939, ήταν κουμπάρος στο γάμο της Μελίνας Μερκούρη [2] με τον Παναγή Χαροκόπο, που έγινε σε μια μικρή εκκλησία σε χωριό της Πελοποννήσου.

Κατοχή

Το 1942 εντάχθηκε στην οργάνωση «Εθνικός Στρατός» και συμμετείχε στη δράση της στην Πελοπόννησο, με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Αθανάσιο Γιαννακόπουλο, τον ίλαρχο Τηλέμαχο Βρεττάκο, και τους λοχαγούς Σταύρο Νικολόπουλο και Χρήστο Καραχάλιο και στενή επαφή με το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής. Ο Λαδάς αναφέρει oτι ο λοχαγός Freizer, όταν έπεσε στον Ταΰγετο στις 19 Μαΐου 1943, μαζί μέ τό στρατιωτικό υλικό έφερε καί 14.000 χρυσές λίρες. Ένα χρόνο αργότερα η οργάνωση ήρθε σε σύγκρουση με τις ένοπλες συμμορίες των κομμουνιστών ανταρτών του ΕΛΑΣ και διαλύθηκε περί τα τέλη Οκτωβρίου του ίδιου έτους, ενώ ο Λαδάς αιχμαλωτίστηκε. Αφέθηκε ελεύθερος υπό επιτήρηση, λίγο καιρό αργότερα, ύστερα από παρέμβαση της Συμμαχικής Στρατιωτικής Αποστολής. Το Δεκέμβριο του 1943, ο Λαδάς εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, κοντά στην οικογένεια του αδελφού του και την ίδια εποχή αγνόησε έγγραφο της Κατοχικής κυβερνήσεως, το οποίο τον καλούσε να καταταγεί στο Τάγμα Ασφαλείας Τριπόλεως.

Τον Απρίλιο του 1943, διέφυγε μαζί με άλλους αξιωματικούς με προορισμό τη Μέση Ανατολή, όπου έφτασε στα τέλη του μήνα. Εκεί κατατάχθηκε στη 2η Μοίρα Καταδρομών του Ιερού Λόχου, την οποία διοικούσε ο αντισυνταγματάρχης πεζικού Φώτιος Μεσσηνόπουλος, διοικητής του στον πόλεμο του 1940-41 στη Βόρεια Ελλάδα. Στις 14 Οκτωβρίου 1944 συμμετείχε στις εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της Αθήνας, ενώ στη συνέχεια πήρε μέρος στις επιχειρήσεις του Ιερού Λόχου στο Αιγαίο μέχρι και την 20ή Ιουλίου, επήλθε η τυπική διάλυση του λόχου στην Αίγυπτο.

Συμμοριτοπόλεμος

Μετά τη διάλυση του Ιερού Λόχου, ο Λαδάς, με το βαθμό του Υπολοχαγού, τοποθετήθηκε στο 514 Τάγμα Πεζικού της 32ας Ταξιαρχίας με έδρα της Σέρρες. Στη διάρκεια 1946 και του 1947 συμμετείχε ως διοικητής λόχου σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον των ενόπλων συμμοριών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος σε Βέροια, Έδεσσα, Λαγκαδά, Πιέρια όρη, Βέρμιο, Κιλκίς, Άγραφα, Βόρα, Μπέλλες, Γουμένισσα και άλλες περιοχές. Στις 22 Σεπτεμβρίου 1947, η μητέρα του Χαρίκλεια και ο εξάχρονος εγγονός της Ηλίας Βλαχάκης, δολοφονήθηκαν στη διάρκεια επιδρομής κομμουνιστικών ενόπλων συμμοριών στο Δυρράχιο, επειδή ήταν η μητέρα και ο ανιψιός Έλληνα Αξιωματικού. Τον Μάρτιο του 1948 τραυματίστηκε στο Βέρμιο, από θραύσματα βλήματος όλμου στον γλουτό του δεξιού του ποδιού, σε μάχη με τους ένοπλους συμμορίτες του ονομαζόμενου Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος. Νοσηλεύτηκε για δύο μήνες στην Αθήνα και εν συνεχεία υπηρέτησε σε θέσεις στα μετόπισθεν.

Συμμετείχε στην οργάνωση «Ένωσις Ελλήνων Νέων Αξιωματικών», από κοινού με 25 περίπου αξιωματικούς, από το βαθμό του αντισυνταγματάρχου μέχρι του λοχαγού, οι περισσότεροι από τους οποίους υπηρετούσαν στο Γενικό Επιτελείο και στην ΚΥΠ. Ανάμεσα τους ήταν οι Δημήτριος Πατίλης, Γεώργιος Παπαδόπουλος, Κωνσταντίνος Χρ. Παπαδόπουλος, Δημήτριος Ιωαννίδης, Πέτρος Κωτσέλης, Νικόλαος Γκαντώνας, Ιωάννης Λάζαρης, Στέφανος Καραμπέρης, Αντώνιος Λέκκας, Μιχαήλ Μπαλόπουλος, Αντώνιος Μέξης, Μιχαήλ Ρουφογάλης, Νικόλαος Ντερτιλής και Νικόλαος Πετάνης, όλη η μετέπειτα ηγετική ομάδα του καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967, με εξαίρεση τους Παττακό και Μακαρέζο, των οποίων η ενεργή ένταξη από τότε στην ομάδα δεν τεκ­μηριώνεται επαρκώς.

Διακρίσεις

Ο Λαδάς παρασημοφορήθηκε με

  • τον Πολεμικό Σταυρό,
  • τρία Μετάλλια Εξαιρετικών Πράξεων,
  • τρία Χρυσά Αριστεία Ανδρείας.

21η Απριλίου 1967

Ιωάννης Λαδάς (Φωτο του 2008)

Ο Λαδάς συμμετείχε ενεργά στην επικράτηση του καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967, όταν με το βαθμό του συνταγματάρχη ήταν διοικητής της ΕΑΤ-ΕΣΑ, της Στρατιωτικής Αστυνομίας. Το απόγευμα της 20ης Απριλίου πήρε μέρος στη μυστική συνάντηση που έλαβε χώρα την 20ή Απριλίου στην οικία του συνταγματάρχη Μιχαήλ Μπαλόπουλου στη Νέα Σμύρνη. Ο Λαδάς αρχικά ανέλαβε την επιχείρηση της καταλήψεως του Πενταγώνου, για την οποία έλεγε, «Κατέλαβα σε πέντε λεπτά το Γενικό Επιτελείο Στρατού με 20 μόνο στρατιωτικούς αστυνομικούς, παρ' όλο που τη στιγμή εκείνη εφρουρείτο από 1000 στρατιώτες και 500 οπλίτες της Αεροπορίας». Τις πρώτες ώρες μετά την εκδήλωση του κινήματος διέταξε τη σύλληψη όσων είχαν χαρακτηρισθεί ως στόχοι και στη συνέχεια εγκατέστησε δικούς του αξιωματικούς στα αστυνομικά τμήματα των Αθηνών, αναλαμβάνοντας καθήκοντα αστυνομεύσεως και για μεγάλο χρονικό διάστημα ήταν ο υπεύθυνος της εσωτερικής ασφαλείας του καθεστώτος.

Σε συνέντευξη του σε Ευρωπαίους δημοσιογράφους είπε, «Ξέρετε, κύριοι, ότι ο αριθμός των συλληφθέντων μόλις υπερβαίνει το ένα εκατοστό του πληθυσμού της χώρας;», εννοώντας ότι οι συλληφθέντες ήταν περί τις 90.000 άτομα, ενώ στη συνέντευξή του στο γερμανικό περιοδικό «Σπήγκελ» είπε ότι από το τέλος του 1966 του είχε ανατεθεί να καταρτίσει τους πίνακες των προσώπων που έπρεπε να συλληφθούν. Η αλήθεια όπως την αποτύπωσε σε συνέντευξη του ο Μ. Σιδεράτος, Υφυπουργός Προεδρίας Τύπου, είναι ότι αρχικά συνελήφθησαν 6.848 πολίτες από τους οποίους στις 8 Απριλίου 1968 εκρατούντο 2.437 πολίτες.

Ο Λαδάς θεωρούνταν από τους αδιάλλακτους αξιωματικούς κι ήταν αυτός που είχε εισηγηθεί την εκτέλεση του Ανδρέα Παπανδρέου, μετά τη σύλληψη του, όμως η εισήγηση του απορρίφθηκε από τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και τους συνεργάτες του, που επέβαλαν την άποψη τους. Ο Λαδάς υποστήριξε ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου έπρεπε να εκτελεστεί, διότι «...οι Αμερικανοί θα πίεζαν άμεσα για την απελευθέρωσή του». Αργότερα η εφημερίδα «Ελεύθερος Κόσμος» του Σάββα Κωνσταντόπουλου, έγραψε ότι η Κυβέρνηση «τελεί υπό κατηγορίαν», διότι όπως εξήγησε «..Η Κυβέρνησις είχε πολλούς τρόπους ν' απαλλάξη την χώραν από τον Α. Παπανδρέου. Πρώτον ηδύνατο να τον είχεν εκτελέσει κατά την σύλληψίν του. Υπό παρομοίας συνθήκας ήτο ευχερής η δικαιολογία. Ήτο εύλογος ο ισχυρισμός ότι είχε προβάλει αντίστασιν, ή ότι επεχείρησε να διαφύγη. Δεύτερον υπήρχε η διαδικασία του Ειδικού Στρατοδικείου...». Παράλληλα, σε όλη τη διάρκεια του καθεστώτος διακήρυττε ότι η Ελλάδα έχει λιγότερο ανάγκη τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, ενώ περισσότερο έχουν ανάγκη οι Αμερικανοί την Ελλάδα.

Στις 22 Απριλίου 1967, ο Λαδάς ξεκρέμασε από το γραφείο του τις εικόνες του βασιλικού ζεύγους Κωνσταντίνου και της Άννας Μαρίας, ενώ μετά τη αποτυχία του Βασιλικού κινήματος και τη διαφυγή της βασιλικής οικογένειας στις 13 Δεκεμβρίου 1967, δήλωσε στους ξένους δημοσιογράφους, «Όσο ζω αυτό το τσογλάνι δεν πρόκειται να ξαναγυρίσει..». Το 1968, σε λόγο που εκφώνησε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών υποστήριξε ότι είναι περιττή η διδασκαλία των αναρχικών Γαλιλαίου και Μοντεσκιέ, ενώ το 1969 η δήλωση του ότι, ένας από τους σκοπούς της επαναστάσεως είναι «η απελευθέρωση της Βορείου Ηπείρου», δηλαδή η με πόλεμο προσάρτηση της στην ελληνική επικράτεια, προκάλεσε επιδείνωση στις ήδη κακές σχέσεις της Ελλάδος με την Αλβανία.

Ο Λαδάς διαφώνησε με την απελευθέρωση και την απόδοση του διαβατηρίου στον Ανδρέα Παπανδρέου, με το οποίο αναχώρησε στο εξωτερικό. Βασική του θέση υπήρξε ότι δεν μπορεί να δίδεται η δυνατότητα στον Ανδρέα Παπανδρέου να ταξιδεύει την ίδια ώρα που διώκονταν οι οπαδοί του. Διαφώνησε επίσης, με την αναστολή της θανατικής εκτελέσεως του Αλέξανδρου Παναγούλη, που είχε αποπειραθεί χωρίς επιτυχία να δολοφονήσει το Γεώργιο Παπαδόπουλο, τον οποίο, και στις δύο περιπτώσεις, κατηγόρησε για υποχωρητικότητα. Η απόφαση λήφθηκε έπειτα από πολύωρη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου υπό την προεδρία του αντιβασιλέα Γεωργίου Ζωιτάκη και στη συνέχεια ανακοινώθηκε ότι «ο Παναγούλης δεν θα εκτελεσθεί». Το 1971, ο Λαδάς με την ιδιότητα του επικεφαλής των υπηρεσιών Ασφαλείας του καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967 προχώρησε στο κλείσιμο του στρατοπέδου εξόριστων στη Γυάρο.

Στη διάρκεια του καθεστώτος, αλλά και μετά τη λήξη του, διατηρούσε επαφές με πολλά εθνικιστικά κινήματα του εξωτερικού εδικά με το «Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα» [«Movimento Sociale Italiano», γνωστό με τα αρχικά «M.S.I.»]. Αντίθετα με πολλά από τα στελέχη του καθεστώτος της 21ης Απριλίου, στάθηκε αρωγός και υποστηρικτής της προσπάθειας των Σπύρου Σταθόπουλου και Θεόδωρου Καραμπέτσου στη δημιουργία και λειτουργία του «Εθνικού Συνδέσμου Ελλήνων Σπουδαστών Ιταλίας» [«Ε.Σ.Ε.Σ.Ι.»].

Πολιτικές θέσεις

Το 1967, ο Λαδάς διορίστηκε:

Μεταπολιτευτικά δημοσιεύθηκε από τον κομμουνιστή δημοσιογράφο Γιάννη Κάτρη, περιστατικό που αναφέρεται σε εκφοβισμό και προσπάθεια για ξυλοδαρμό, που διαπράχθηκε τον Ιούλιο του 1968, μέσα στο γραφείο του Λαδά, σε βάρος των δημοσιογράφων Κωνσταντίνου Ψύχα και Παναγιώτη [Τάκη] Λαμπρία, του περιοδικού «Εικόνες» της Ελένης Βλάχου, οι οποίοι είχαν συλληφθεί για άρθρο με τον τίτλο «Ο σκοτεινός κόσμος του σεξ» στο περιοδικό στις 19 Ιουλίου, με θέμα την ομοφυλοφιλία στην αρχαία Ελλάδα. Τότε ο Λαδάς με την ιδιότητα του Γενικού Γραμματέα του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως, διέταξε τη σύλληψη του Παναγιώτη Λαμπρία, διευθυντή, και του Ιωάννη Λάμψα, αρχισυντάκτη του περιοδικού [3]

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε στις 23 Ιουλίου 1968, το Υπουργείο Δημοσίας Τάξεως αναφέρονταν ότι, «Το άρθρον αποτελεί αισχράν προσβολήν και πρόστυχον ύβριν εναντίον όλων των μεγάλων εθνικών προσωπικοτήτων, διά τας οποίας είναι υπερήφανος η Ελλάς. Επί πλέον η αδιάντροπος επίθεσις λάσπης κατά των ηρώων και των φιλοσόφων του ελληνικού έθνους συνιστά την χυδαιοτέραν ατιμίαν εις βάρος όλων εκείνων, οι οποίοι διά πάντα πατριώτην αποτελούν υπέρτατα παραδείγματα ανδρείας και αρετής. Ο βλάσφημος συντάκτης έπτυσσε βρωμερώς κατά του προσώπου της ελληνικής ιστορίας και εποδοπάτησε την ιεράν μνήμην των γενναίων ανδρών, την ιστορικήν προσωπικότητα των οποίων σέβονται, τιμούν και ευλαβούνται παρούσαι, παρελθούσαι και μέλλουσαι γενεαί. Το πρωτοφανές γεγονός δεν πρόκειται να περάσει απαρατήρητον. Ο λαός σύσσωμος καταδικάζει εις την συνείδησίν του τόσον τον συντάκτην όσον και το περιοδικόν, το οποίον εφιλοξένησε το δειγματολόγιον της προστυχολογίας και της ανηθικότητος που εξεπονήθη από ηθικώς νοσηράν φαντασίαν. Με την πεποίθησιν ότι εκφράζομε το εθνικόν αίσθημα και προς αποκατάστασιν της βαναύσως τρωθείσης εθνικής αξιοπρεπείας παραδίδομεν τους ευτελείς βεβήλους των ηρώων και των σοφών της φυλής εις δημόσιον εμπτυσμόν. Και δηλούμεν κατηγορηματικώς ότι χαμερπείς υβρισταί των δημιουργών του εθνικού μεγαλείου θα αντιμετωπίζωνται του λοιπού ως σιχαμεροί προδόται των εθνικών υποθηκών και των παραδοσιακών αξιών της φυλής. Η εθνική επανάστασις της 21ης Απριλίου δεν θα εγκαταλείψει ποτέ τα άγια τοις κυσί». Τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου ο Κώστας Πλεύρης δημοσίευσε επαινετικό κείμενο στην εφημερίδα «4η Αυγούστου» [4].

Στις 26 Αυγούστου 1971, ο Λαδάς τοποθετήθηκε

  • Υφυπουργός Εσωτερικών-Περιφερειακός Διοικητής Θεσσαλίας [5], θέση στην οποία παρέμεινε έως τις 31 Ιουλίου 1972, στην κυβέρνηση του Γεωργίου Παπαδόπουλου.

Διατέλεσε από τις 31 Ιουλίου 1972 έως τις 8 Οκτωβρίου 1973

Πτώση & Εξορία

Στις 9 Σεπτεμβρίου 1974, οι δικηγόροι Αλέξανδρος Λυκουρέζος, ο οποίος λίγα χρόνια αργότερα τάχθηκε δημόσια και ξεκάθαρα υπέρ της αποφυλακίσεως του [7], Δημήτριος Χαρισιάδης καθώς και η «Ένωση Δημοκρατικών Δικηγόρων», υπέβαλλαν μήνυση -με βάση το Αστικό Δίκαιο- εναντίον των πρωταιτίων του στρατιωτικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967, επειδή υπέστησαν αστική ζημία, υποστηρίζοντας ότι από την ενέργεια του παρεμποδίστηκε η επαγγελματική τους ανέλιξη. Στις 24 Σεπτεμβρίου 1974, ο συνταγματάρχης της Χωροφυλακής Νικόλαος Πορικός με εντολή του Υπουργού Δημοσίας Τάξεως Σόλωνα Γκίκα και του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, επισκέφθηκε τον Παπαδόπουλο, στον οποίο μετέφερε τη θέληση του Καραμανλή, να μείνει μακριά από οποιαδήποτε πολιτική ανάμειξη, είτε με τη μορφή δηλώσεων, είτε με τη μορφή συμμετοχής στην εκλογική αναμέτρηση της 17ης Νοεμβρίου 1974.

Ο Πορικός εισέπραξε την αρνητική απάντηση του Παπαδόπουλου, ο οποίος του είπε, «...Θα κάμω ό,τι η συνείδησίς μου μού επιβάλη, διά το καλόν της Πατρίδος μου», καθώς είχε ήδη αποφασίσει την πολιτική εμπλοκή του. Στις 3 Οκτωβρίου 1974, η Βουλή των Ελλήνων με πρωτοβουλία των βουλευτών του κόμματος «Νέα Δημοκρατία», εξέδωσε Συντακτική Πράξη με την οποία εξαίρεσε από την αμνηστία που είχε χορηγηθεί τους πρωταιτίους της 21ης Απριλίου και ο ίδιος, καθώς και οι Γεώργιος Παπαδόπουλος, Στυλιανός Παττακός, Νικόλαος Μακαρέζος και Μιχαήλ Ρουφογάλης, δίχως την έκδοση εισαγγελικής παραγγελίας ή δικαστικής αποφάσεως, συνελήφθησαν στις 6 το πρωί της 23ης Οκτωβρίου 1974 και εκτοπίστηκαν αυθημερόν, στη νησί της Κέας, διότι «...αναπτύσσουν συνωμοτικήν δραστηριότητα, προκαλούν ανησυχία και δημιουργούν τας προϋποθέσεις διαταράξεως της ησυχίας και της γαλήνης του λαού...» [8].

Άσκηση διώξεως

Την 1η Νοεμβρίου 1974, ασκήθηκε δίωξη εναντίον του για την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας, κατά παράβαση των άρθρων 134 και 135, άρθρα 8α και 8β του Ποινικού Κώδικα, καθώς και 63 του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα. Η μήνυση δυο μέρες αργότερα, διαβιβάστηκε από την Εισαγγελία Αθήνας στην Στρατιωτική Δικαιοσύνη, επειδή όταν τελέστηκαν τα αδικήματα ήταν στρατιωτικός. Η δίωξη ασκήθηκε από τον Μενέλαο Κουτσάκο, προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών, καθώς και εναντίον των Γεωργίου Παπαδόπουλου, Στυλιανού Παττακού, Νικολάου Μακαρέζου, και 62 ακόμη συνεργατών τους. Στις 29 Δεκεμβρίου 1974 ο ανακριτής Γεώργιος Βολτής απήγγειλε τις κατηγορίες της στάσεως, εσχάτης προδοσίας και προπαρασκευαστικών ενεργειών εσχάτης προδοσίας και ζήτησε από τον Λαδά να απολογηθεί. Με τη σύμφωνη γνώμη των δικηγόρων του ο Λαδάς ζήτησε και έλαβε προθεσμία είκοσι ημερών.

Στις 9 Ιανουαρίου 1975 η κυβέρνηση Καραμανλή κατέθεσε ψήφισμα στη Βουλή με το οποίο χαρακτηρίστηκε πραξικόπημα η 21η Απριλίου 1967 και οι κυβερνήσεις που προέκυψαν χαρακτηρίστηκαν κυβερνήσεις βίας. Στις 15 Ιανουαρίου ο ανακριτής επέστρεψε στην Κέα και στις 18 Ιανουαρίου ζήτησε την απολογία του Λαδά, ο οποίος αρνήθηκε να απολογηθεί, ενώ την ίδια μέρα έγινε νόμος του Ελληνικού κράτους το παράτυπο «Δ' Ψήφισμα» της Ε' Αναθεωρητικής Βουλή των Ελλήνων, που αποφάσισε και καθόρισε τη μορφή της 21ης Απριλίου 1967 ως «πραξικόπημα» [9] και θέσπισε την αναδρομικότητα σε Ποινικά αδικήματα, πρωτοφανές γεγονός για τα νομικά χρονικά της Ελλάδος.

Το Δ’ ψήφισμα ήταν αποτέλεσμα παρανομίας καθώς ψηφίσθηκε από αναθεωρητική Βουλή, αρμόδια για την αναθεώρηση του Συντάγματος και όχι για την έκδοση ποινικών νόμων. Το Ψήφισμα παρήγαγε μια σειρά από παράνομα αποτελέσματα καθώς εισήγαγε δεύτερο νόμο αναδρομικής ισχύος και ονόμαζε τους διωκόμενους ως ενόχους «στάσεως» και «σφετερισμού εξουσίας», καταπατώντας την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Τέλος το Ψήφισμα, παραβαίνοντας κάθε έννοια δικαίου και λογικής, χαρακτήριζε μια Επανάσταση που επικράτησε για επτά χρόνια, ως «πραξικόπημα» το οποίο «ουδέποτε επικράτησε» και διακηρύσσει ότι δήθεν «η Δημοκρατία δικαίω ουδέποτε κατελύθη», δημιουργώντας πρωτοφανές κενό νομικής συνέχειας του Ελληνικού κράτους για μια ολόκληρη επταετία.

Ο Λαδάς, ο Παπαδόπουλος και μαζί τους οι υπόλοιποι εκτοπισμένοι συνελήφθησαν επισήμως στις 20 Ιανουαρίου, κατηγορούμενοι για εσχάτη προδοσία, και μεταφέρθηκαν στον Πειραιά με τορπιλάκατο του Πολεμικού Ναυτικού στη οποία διανυκτέρευσαν, ενώ στις 21 Ιανουαρίου 1975, προφυλακίστηκε στο Σωφρονιστικό κατάστημα του Κορυδαλλού, με βάση το «Δ' Ψήφισμα» της Βουλής των Ελλήνων. Την 24η Φεβρουαρίου 1975, το καθεστώς Καραμανλή σκηνοθέτησε κι αποκάλυψε το «Πραξικόπημα της Πυτζάμας», με αφορμή το οποίο αποστρατεύθηκαν περισσότεροι από 275 αξιωματικοί. Στις 22 Μαΐου 1975 δημοσιεύθηκε το υπ' αριθμό 414/75 βούλευμα του Πενταμελούς Συμβουλίου Εφετών, με το οποίο παραπέμφθηκε σε δίκη με τις κατηγορίες της «εσχάτης προδοσίας» και της «στάσεως» και στις 2 Ιουλίου 1975 η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου απέρριψε, με την υπ' αριθμόν 683 απόφαση, την αναίρεση [10] που είχε ασκήσει κατά του βουλεύματος της παραπομπής του. Την ίδια ημέρα η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου αποφάνθηκε, με την απόφαση 684, ότι το δήθεν αδίκημα της «εσχάτης προδοσίας» της 21ης Απριλίου 1967, ήταν «στιγμιαίον», απόφαση που είχε ως αποτέλεσμα την απαλλαγή από κάθε ευθύνη, όσων συνεργάστηκαν με την 21η Απριλίου μετά την επικράτηση της.

Η παραβίαση κάθε αρχής δικαίου προκάλεσε τη λεκτική αντίδραση ακόμη και του Ηλία Ηλιού, προέδρου του κόμματος «Ενωμένη Δημοκρατική Αριστερά» [«Ε.Δ.Α.»] ο οποίος στη συζήτηση του θέματος στη Βουλή, είπε «... Ωραία, δεν είναι επανάστασις, είναι πραξικόπημα. Μας ανησυχεί όμως κάτι άλλο. Ημνηστεύθη! Είτε ημνηστεύθη το 1973 από την ιδίαν την πραξικοπηματικήν Κυβέρνησιν... ή από την αμνηστίαν, την αναπόφευκτον πρέπει να πούμε αμνηστίαν της 26.07.1974, μετά την αποχώρησιν των πραξικοπηματιών. Αλλά, αφού αμνηστεύθηκε, είναι δυνατόν να δοθή ερμηνευτική έννοια και επομένως αναδρομή ισχύος εις τον κανόνα του άρθρου 5; Είναι αμφίβολον. Ερμηνευτικός νόμος είναι εκείνος, ο οποίος πράγματι ερμηνεύει κάτι το ασαφές και όχι το σαφές ...» [11] [12].

Στις 28 Ιουλίου 1975 ξεκίνησε η δίκη των πρωταιτίων της 21ης Απριλίου, με την κατηγορία της «στάσεως» και της «εσχάτης προδοσίας» και έγινε δίχως την παράσταση Πολιτικής αγωγής, κατόπιν αιτήματος της υπερασπίσεως το οποίο έγινε δεκτό, ενώ οι δικηγόροι των κατηγορουμένων αποχώρησαν, δηλώνοντας ότι η καταδίκη των πελατών τους είναι προαποφασισμένη. Λίγα λεπτά μετά την έναρξη της διαδικασίας, ο Παπαδόπουλος δήλωσε «...Θα δώσω Λόγον έναντι της Ιστορίας και του Ελληνικού Λαού ..{...}... Υπήρξα αρχηγός της επαναστάσεως (...). Ως εκ τούτου αναλαμβάνω την ευθύνη πλήρως, δι' όλους όσοι συμμετέσχον εις την εκδήλωσίν της και δι' όσα έπραξαν εντός του πνεύματος των διαταγών. Δε θα με ξανακούσητε εις το Δικαστήριόν σας. Θα αναμένω την απόφασίν σας (...)» [13]. Δήλωση αναλήψεως ευθυνών έκαναν στη συνέχεια οι Στυλιανός Παττακός και Νικόλαος Μακαρέζος, ενώ όλοι οι κατηγορούμενοι δήλωσαν, «...Γνωρίζω την κατηγορία, αλλά δεν την αποδέχομαι».

Καταδίκη

Το Σάββατο 23 Αυγούστου 1975 στη 1.10 το μεσημέρι, εκδόθηκε η απόφαση υπ' αριθμόν 477 και καταδικάστηκε από το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών [14] με πρόεδρο τον Ιωάννη Ντεγιάννη, έκπτωτο δικαστή πριν την 21η Απριλίου 1967, στην ποινή των ισοβίων δεσμών και δέκα χρόνια φυλάκιση για τη συμμετοχή του στο στρατιωτικό καθεστώς, με τις κατηγορίες της στάσεως και της εσχάτης προδοσίας, ενώ η άσκηση της εξουσίας από τις 21 Απριλίου 1967 έως τις 24 Ιουλίου 1973 χαρακτηρίστηκε «στιγμιαίο αδίκημα». Το δικαστήριο απέρριψε τον ισχυρισμό περί άρσεως του άδικου χαρακτήρα της πράξεως, το ελαφρυντικό του πρότερου έντιμου βίου, καθώς και ότι ωθήθηκαν στην πράξη τους από μη ταπεινά αίτια, ενώ για τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και τους Στυλιανό Παττακό και Νικόλαο Μακαρέζο, δέχτηκε ότι υπήρξαν υποκινητές και επικεφαλής της στάσεως [15].

Στις 25 Αυγούστου το Υπουργικό Συμβούλιο επικύρωσε ομόφωνα την απόφαση, ενώ ο Λαδάς φυλακίστηκε σε ειδική πτέρυγα των Φυλακών Κορυδαλλού. Καθαιρέθηκε με Προεδρικό διάταγμα και υποβιβάστηκε στο βαθμό του στρατιώτη στις 21 Ιουνίου 1976, μετά την επικύρωση από τον Άρειο Πάγο της αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου, κηρύχθηκε σε αφάνεια και διαγράφηκε από τους καταλόγους των στελεχών της εφεδρείας, στερήθηκε την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ενώ μετά το θάνατο του η οικογένεια του εισέπραξε μειωμένη τη σύνταξη του. Σύμφωνα με τον Χρήστο Καθάρειο, Επίτιμο Αρεοπαγίτη, λόγω του παρανόμου της «δίκης» [16] και της αντισυνταγματικότητος των ποινών [17], οι θανατικές των πρωταιτίων μετατράπηκαν, με πρωτοβουλία της κυβερνήσεως, λεκτικά και την ίδια μέρα.

Στις 29 Αυγούστου 1975 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, έπειτα από την ολοκλήρωση της ασκήσεως «Πτολεμαίος», είπε σε ομιλία του προς εν ενεργεία αξιωματικούς, «Όταν ομιλούμε για ισόβια δεσμά, εννοούμε ισόβια δεσμά». Τέλος στις 16 Οκτωβρίου 1975, μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής, ο Καραμανλής, ομολόγησε ότι, «...Τας ποινικάς κυρώσεις η Κυβέρνησις ενεπιστεύθη, όπως επεβάλετο, εις την Δικαιοσύνην, αφού προηγουμένως την διευκόλυνεν εις τον έργον της με συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα, όπως η γνωστή Συντακτική Πράξη και το γνωστόν Ψήφισμα. Και δεν πρέπει να πλανώμεθα. Εάν δεν είχον γίνει αυτά, αυτήν την στιγμήν ουδείς θα ήτο δυνατόν να δικάζεται και ουδείς θα ευρίσκετο εις την φυλακήν….» [18].

Παραμονή στη φυλακή

Τον Οκτώβριο του 1979, ο Λαδάς αλλά και άλλοι συγκρατούμενοι του μετήχθησαν από τις φυλακές του Κορυδαλλού σ' εκείνες της Κέρκυρας ύστερα από έντονη, πλην όμως αστήρικτη και ατεκμηρίωτη, φημολογία περί ενδεχόμενης απόπειρας αποδράσεως [19]. Για τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν προκειμένου να αποφυλακιστεί είναι ενδεικτική αυτή του Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος αποκάλυψε στον Εβραιοαμερικανό συμφοιτητή του και καθηγητή Τζέημς Σβάρτς, ότι «....Έστειλα στον κύριο Παττακό μία επιστολή και τον παρακάλεσα να μου ζητήσει να βγει από την φυλακή. Και προς τιμήν του μου απήντησε ο Παττακός ότι θεωρεί τον εαυτόν του ως μόνο υπεύθυνο για την 21η Απριλίου. Και ότι συνεπώς, θα πρέπει να βγουν νωρίτερα από την φυλακή οι μη υπεύθυνοι ως αυτός». Το 1982 ο Παπανδρέου, τότε Πρωθυπουργός της Ελλάδος, έστειλε στην φυλακή τον Τζέημς Σβάρτς, που έδωσε στον Παττακό, ένα ραδιοφωνάκι κι ένα κουτί γλυκά, ενώ το Φθινόπωρο του ίδιου έτους, ο καθηγητής Σβάρτς έγραψε στον Παττακό, ότι μετέφερε στον Ανδρέα Παπανδρέου την συζήτησή τους. Την Μεγάλη Τετάρτη του 1988, η Δήμητρα Νικολαΐδου-Παττακού, επισκέφθηκε το Καστρί, μετά από πρόσκληση του Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος της υποσχέθηκε ότι θα αποφυλακίσει τους στρατιωτικούς κρατουμένους για την 21η Απριλίου, δύο μήνες πριν τις εκλογές, που σχεδίαζε να πραγματοποιήσει στο τέλος του 1988, όμως τα σχέδια ανατράπηκαν από την ασθένεια του και τη μετάβαση του στο νοσοκομείο του Χέρφιλντ [20]. Εξέτισε 15 χρόνια από την ποινή του κρατούμενος στην ειδικά διαμορφωμένη πτέρυγα των Φυλακών Κορυδαλλού στον Πειραιά και αποφυλακίστηκε το 1990 για λόγους υγείας.

Συγγραφικό έργο

Ο Ταξίαρχος Ιωάννης Λαδάς έγραψε και δημοσίευσε τα έργα:

  • «Ιωάννου Λαδά. Λόγοι», το 1970, εκδόσεις «Επτάλοφος». Περιλαμβάνει ομιλίες και άρθρα του, ενώ αναλύεται η άποψη των ανθρώπων του καθεστώτος της 21ης Απριλίου για την ποίηση και τη μουσική.
  • «Αναμνήσεις από την Εθνική Αντίσταση και την καταστολή της κομμουνιστικής ανταρσίας 1941-1949», το 2006 στην Αθήνα.

Πηγές

  • «Αναμνήσεις από την Εθνική Αντίσταση και την καταστολή της κομμουνιστικής ανταρσίας 1941-1949», Ιωάννης Ηλ. Λαδάς, εκδόσεις «Ήλεκτρον» το 2006 στην Αθήνα.
  • «Κ.Μανιαδάκης-Ιωάννης Λαδάς», Κώστας Πλεύρης, εκδόσεις «Ήλεκτρον», το 2015 στην Αθήνα.

Διαβάστε τα λήμματα

21η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967 21april1967.png

Αξιωματικοί (επαναστάτες)

21η Απριλίου 1967

25η Νοεμβρίου 1973

Αξιωματικοί

Δολοφονημένοι

Πολιτικά πρόσωπα

Πρωθυπουργοί

Υπουργοί

Υποστηρικτές

25η Νοεμβρίου 1973

Διάφορα πρόσωπα
  • Επίσκοποι
  • Μητροπολίτες
  • Θεολόγοι
  • Πανεπιστημιακοί καθηγητές


Παραπομπές

  1. [Πέθανε ο διοικητής της ΕΣΑ επί χούντας, Γιάννης Λαδάς. tvxs.gr/news]
  2. [Η Μελίνα της Αντίστασης. historia-hellas.blogspot.gr]
  3. [Το περιστατικό (;) περιγράφει ο Γιάννης Κάτρης, ο οποίος γράφει, «...Παραμένουν άγνωστοι οι λόγοι για τους οποίους ο Λαδάς εξαγριώθηκε για λογαριασμό της ηθικής των αρχαίων προγόνων μας. Γεγονός πάντως είναι ότι όταν οι δημοσιογράφοι προσήχθησαν στο γραφείο του ο Λαδάς όρμησε εναντίον τους και με την κάννη του περιστρόφου του τούς κτύπησε στο κεφάλι....», Γιάννης Κάτρης, «Η γέννηση του νεοφασισμού στην Ελλάδα», εκδόσεις «Παπαζήση», σελίδα 300η.]
  4. Κώστας Πλεύρης το 1968, ήταν διευθυντής στο γραφείο του Ιωάννη Λαδά και εξέδιδε την εφημερίδα «4η Αυγούστου», στην οποία έγραψε ότι, «...Εναντίον όλης αυτής της ηθικής σήψεως και της αναισχύντου ατιμίας εξεσηκώθη μόνον ένας, ο γεν. γραμματέας του υπουργείου Δημόσιας Τάξης...», Εφημερίδα «4η Αυγούστου», Αύγουστος 1968, φύλλο 68ο.]
  5. [Κυβέρνησις ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης]
  6. [Κυβέρνησις ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης]
  7. [Άρθρο του Αλέξανδρου Λυκουρέζου, Εφημερίδα «Ακρόπολις» 4 Ιανουαρίου 1987.]
  8. [Εξορία οι συνωμόται Εφημερίδα «Μακεδονία», 24 Οκτωβρίου 1974, σελίδα 1η & 5η.]
  9. [«...Tο Συμβούλιον της Επικρατείας, υπό την προεδρίαν του μετά την αποχώρησιν της Επαναστάσεως Προέδρου της Δημοκρατίας Μιχαήλ Στασινοπούλου, εδέχθη διά των υπ’ αριθμ. 2468/1968 και 503/1969 αποφάσεών του, ότι «... η παρούσα Κυβέρνησις διωρίσθη από τον κατά το Σύνταγμα Ανώτατον Άρχοντα και ωρκίσθη ενώπιόν του προσλαβούσα τον τύπον συνταγματικώς νομίμου Κυβερνήσεως, ίδρυσε νέαν νομιμότητα και δι’ αυτής ετέθη η Χώρα υπό καθεστώς Κράτους νόμου δικαίου ...».] Στυλιανός Παττακός, «21η Απριλίου 1967-Διατί; Ποιοί; Πως;», Αθήνα 1999, σελίδα 225η, Εκδόσεις «ΒΙΟΒΙΛ».]
  10. [Πλην του Ιωάννη Λαδά, άσκησαν αναίρεση κατά του 414/1975 βουλεύματος, και οι: Γεώργιος Παπαδόπουλος, Στυλιανός Παττακός, Νικόλαος Μακαρέζος, Γεώργιος Ζωιτάκης, Αλέξανδρος Χατζηπέτρος, Κωνσταντίνος Καρύδας, Αντώνιος Λέκκας, Νικόλαος Ντερτιλής, Κωνσταντίνος Χρ. Παπαδόπουλος, Μιχαήλ Ρουφογάλης, Δημήτριος Ιωαννίδης, Θεόδωρος Θεοφιλογιαννάκος και Ευάγγελος Τσάκας.]
  11. [Στυλιανός Παττακός, «21η Απριλίου 1967-Διατί; Ποιοί; Πως;», Αθήνα 1999, σελίδα 224η, Εκδόσεις «ΒΙΟΒΙΛ».]
  12. [Γρηγόριος Μιχαλόπουλος, «Γεώργιος Παπαδόπουλος-Ο Μεγάλος Επαναστάτης», Αθήνα 2000, σελίδα 251η, Εκδόσεις «Γρηγόρη Α. Μιχαλόπουλου».]
  13. [Η απολογία του Γεώργιου Παπαδόπουλου προς το δικαστήριο Ολόκληρη η απολογία του Γεωργίου Παπαδόπουλου ενώπιον του Δικαστηρίου]
  14. [Τη σύνθεση του Πανταμελούς Εφετείου Αθηνών αποτελούσαν, Πρόεδρος ο Γιάννης Ντεγιάννης, σύνεδροι οι εφέτες Παναγιώτης Λογοθέτης, Παναγιώτης Κωνσταντινόπουλος, Ιωάννης Γρίβας και Γεώργιος Πλαγιαννάκος, εισαγγελέας ο Κωνσταντίνος Σταμάτης και αναπληρωματικά μέλη οι Ηλίας Γιαννόπουλος και Δημήτριος Τζούμας.]
  15. [Οι ποινές που επέβαλλε το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών: Γεώργιος Παπαδόπουλος, Στυλιανός Παττακός και Νικόλαος Μακαρέζος, εις θάνατον. Γρηγόρης Σπαντιδάκης, Γεώργιος Ζωιτάκης, Μιχαήλ Μπαλόπουλος, Δημήτριος Ιωαννίδης, Μιχαήλ Ρουφογάλης, Κωνσταντίνος Χρ. Παπαδόπουλος, Ιωάννης Λαδάς και Αντώνιος Λέκκας, σε ισόβια κάθειρξη. Οδυσσέας Αγγελής, εις 20ετή κάθειρξη. Πέτρος Κωτσέλης, Κωνσταντίνος Ασλανίδης και Ιωάννης Παλαιολόγος, δικάστηκαν ερήμην. Έξι αξιωματικοί καταδικάστηκαν σε ποινές από 20ετή κάθειρξη μέχρι 5ετή φυλάκιση και έξι αθωώθηκαν.]
  16. [Σπύρος Β. Ζουρνατζής –Γρηγόρης Α. Μιχαλόπουλος, «21η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967-Μύθοι και Αλήθεια», Αθήνα 1998, σελίδα 582, Εκδόσεις «Γρηγόρης Α. Μιχαλόπουλος».]
  17. [«...Διότι το δικαστήριο αυτό, βάσει του Δ΄ Ψηφίσματος, που το όρισε να δικάσει τα πολιτικά αδικήματα, δεν είχε δικαιοδοσία να επιβάλει ποινή θανάτου, διότι στα πολιτικά αδικήματα εκ του Συντάγματος δεν επιβάλλεται ποινή θανάτου…»]
  18. [Επίσημα Πρακτικά της Βουλής των Ελλήνων, συνεδρίαση της 16ης Οκτωβρίου 1975, σελίδα 113η.]
  19. [Αποκαλύφθηκε σχέδιο απόδρασης χουντικών Εφημερίδα «Μακεδονία», Κυριακή 14 Οκτωβρίου 1979, σελίδες 1η & 23η.]
  20. [Πηγή: Συνέντευξη Στυλιανού Παττακού, εφημερίδα «Ελεύθερος Κόσμος», Απρίλιος 2007]