Κωνσταντίνος Κοτζιάς
Ο Κώστας Κοτζιάς, Έλληνας εθνικιστής νομικός, δημοσιογράφος, πολιτικός, αθλητής της ξιφασκίας και του στίβου, εκδότης και συγγραφέας, που χρημάτισε δύο φορές δήμαρχος Αθηναίων, υπουργός και εκλέχθηκε βουλευτής, γεννήθηκε στις 17 Μαΐου 1892 στο Μαρούσι και πέθανε το Σάββατο 8 Δεκεμβρίου 1951 [1], στις 19:30 το απόγευμα στο σπίτι του στην οδό Ξενοφώντος 4 στην Αθήνα, από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Η κηδεία του έγινε στις 11:30 το πρωί της Τρίτης 11 Δεκεμβρίου 1951 στο Μητροπολιτικό ναό Αθηνών με δημόσια δαπάνη, χοροστατούντος του Αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος και με την τιμητική παρουσία του βασιλέως Παύλου. Του αποδόθηκαν τιμές Υπουργού εν ενεργεία, ενώ η ταφή του έγινε στο Α' νεκροταφείο Αθηνών, σε τάφο που παραχωρήθηκε από το Δήμο Αθηναίων.
Ήταν παντρεμένος με την Αικατερίνη Στρουμπούλη από το Αίγιο και από το γάμο του απέκτησε τρία παιδιά, τον Γιώργο Κοτζιά που γεννήθηκε το 1918 στα Χανιά στη διάρκεια της εξορίας της οικογένειας, μετέπειτα γιατρό, πρωτοπόρο στη μελέτη της νευροφυσιολογίας και νευροχημείας του εγκεφάλου, την Ιωάννα, σύζυγο Γεωργίου Μάρκου Δρακοπούλου [2], από την οποία απέκτησε δύο εγγονές την Κατερίνα Μ. Χαριτάτου και την Άννα Δρακοπούλου, και τον Παναγιώτη Κοτζιά.
Περιεχόμενα
Βιογραφία
Πατέρας του ήταν ο Γεώργιος Κοτζιάς, γνωστός Αθηναίος χαρτέμπορος, ένας από τους ιδρυτές και πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών την περίοδο 1904-05 [3] [4]. Ο Κωνσταντίνος που περάτωσε τη Βασική και Μέση εκπαίδευση στην Αθήνα, σπούδασε νομικά στην Αθήνα και τη Ρώμη, από το Πανεπιστήμιο της οποίας αναγορεύθηκε διδάκτορας της Νομικής. Την περίοδο 1915-16 εργάστηκε ως δημοσιογράφος-ανταποκριτής ελληνικών εφημερίδων στην Ιταλία, και παράλληλα, ασχολήθηκε ως αθλητής με το στίβο και την ξιφασκία, ενώ υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία την περίοδο των Βαλκανικών Πολέμων. Από το 1916 ως το 1918 εργάστηκε ως ασκούμενος στο δικηγορικό γραφείο του Παναγή Τσαλδάρη, όμως δεν εξάσκησε ποτέ το επάγγελμα του δικηγόρου.
Την περίοδο 1918-19 εξορίστηκε στην Κρήτη από την κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου ως οπαδός του βασιλιά Κωνσταντίνου Α' και το 1924 ίδρυσε την διαφημιστική εταιρεία «Γκρέκα», πρώτη εταιρεία του είδους της στην ιστορία της Ελλάδος, την οποία πούλησε αργότερα στον Αριστείδη Σκυλίτση, απόγονο ιστορικής οικογένειας του Πειραιά και δήμαρχο της πόλεως στη διάρκεια της πρωθυπουργίας του Γεωργίου Παπαδόπουλου. Το 1912 πρώτευσε στους Παναιγύπτιους Αγώνες στη σπάθη και στο ξίφος, ενώ συμμετείχε δύο φορές στους Ολυμπιακούς Αγώνες [5], το 1912, ήταν ακόμη φοιτητής, στη Στοκχόλμη και το 1924 στο Παρίσι. Το 1912 η Ελληνική Αποστολή περιελάμβανε 12 Ξιφομάχους, ενώ το 1924 επτά. Ο Κοτζιάς και τις δύο φορές μετείχε στη Σπάθη και στο Ξίφος Ασκήσεως προκρίθηκε δε στο Β’ γύρο.
Ενασχόληση με τα κοινά
Ο Κωνσταντίνος άρχισε την ενασχόληση του με την πολιτική προσχωρώντας στο Κόμμα Ελευθεροφρόνων του Ιωάννη Μεταξά, τον οποίο εγκατέλειψε μετά την αποτυχία του κινήματος του 1923, με αποτέλεσμα ο Μεταξάς να τον χαρακτηρίσει ως τον «επιπολαιότερο των Ελλήνων». Στη συνέχεια προσέγγισε το Κόμμα των Φιλελεύθερων και το 1928 έγινε σύμβουλος του Ανωτάτου Οικονομικού Συμβουλίου, ενώ τον ίδιο χρόνο οργάνωσε και εκλέχτηκε πρόεδρος των παιδικών εξοχών της Βούλας, στο πλαίσιο του Πατριωτικού Ιδρύματος Προστασίας του Παιδιού. Στις Δημοτικές εκλογές του 1929, ήταν υποψήφιος με το ψηφοδέλτιο των «Συντηρητικών Νοικοκυραίων» του Χρηστομάνου, δίχως επιτυχία. Το 1932 ήταν από τους πρωταγωνιστές της διοργανώσεως του Πανελληνίου Συνεδρίου για την προστασία της Μητρότητος, πρόσφερε διαφημιστικό υλικό στο Λαϊκό κόμμα για τις εκλογές και το 1933-34 εξελέγη πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών και πρόεδρος στην Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία [Ε.Π.Ο.], όταν και επινόησε την τιμωρία κεκλεισμένων θυρών σε αγώνες των ομάδων, για παρεκτροπές και επεισόδια των φιλάθλων τους.
Δήμαρχος Αθηναίων / 1η θητεία
Την 1η Απριλίου 1934 ο Κοτζιάς εκλέχτηκε Δήμαρχος Αθηναίων, στις πρώτες εκλογές που ψήφισαν οι Αθηναίες γυναίκες, με την υποστήριξη του Παναγή Τσαλδάρη και του «Λαϊκού Κόμματος», το οποίο τον ενίσχυσε με την απόσπαση των προσφυγικών συνοικισμών, οι οποίοι ψήφιζαν τους Φιλελεύθερους, από τον Δήμο Αθηναίων. Αντίπαλοι του ήταν ο Σπύρος Μερκούρης και ο Σπύρος Πάτσης επί των οποίων επικράτησε και διαδέχθηκε το Σπύρο Μερκούρη, που ήταν ο απερχόμενος δήμαρχος. Μια από τις πρώτες ενέργειες του ήταν να απολύσει σχεδόν χίλιους δημοτικούς υπαλλήλους που έκρινε ότι αποτελούσαν πλεονάζον προσωπικό, προκειμένου να εξοικονομήσει πόρους. Το 1934 βοήθησε να μετατραπεί σε κατάλληλο για αγώνες ποδοσφαίρου, το γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας, ενώ κατασκευάσθηκε στίβος και τοποθετήθηκαν κιγκλιδώματα.
Το πρωί της 2ας Ιουλίου 1935, στην οδό Ξενοφώντος 5 στο Σύνταγμα της Αθήνας όπου κατοικούσε, τοποθετήθηκε εκρηκτικός μηχανισμός από απολυμένους υπαλλήλους του Δήμου Αθηναίων. Η έκρηξη ενός καψουλιού δυναμίτιδος που είχε τοποθετηθεί στο γραμματοκιβώτιο του σπιτιού, κατέστρεψε την είσοδο της οικίας του, όπως προέκυψε από τις έρευνες των αρχών ασφαλείας. Ένας εκπρόσωπός των απολυμένων, ο Ασημάκης Καθάρειος, είπε, μετά την απόπειρα, «...Να είναι βέβαιος ότι οι απολυμένοι, αν η απόγνωσις φθάση εις αδιέξοδον, δεν θα στραφούν κατά της θύρας της οικίας του, αλλά κατά της κεφαλής του ήν θα διδάξουν επαρκώς να μάθη να σέβεται και να μην ασχημονή άνευ ορίου...». Η ανάκριση αποκάλυψε τους δράστες, όμως ο Κοτζιάς αρνήθηκε να υποβάλλει μήνυση εναντίον τους, «...διότι οι πολιτικοί άνδρες απαντούν πολιτικά και δεν ασχολούνται με την υποβολήν μηνύσεων...». Ως δήμαρχος εμπνεύστηκε και υλοποίησε την παραχώρηση χώρου που άνηκε στο Δήμο Αθηναίων για να ανεγερθούν οι προσφυγικές πολυκατοικίες της Λεωφόρου Αλεξάνδρας προκειμένου να στεγαστούν οι πρόσφυγες που διέμεναν στο Πεδίο του Άρεως, το οποίο διαμορφώθηκε.
Καθεστώς 4ης Αυγούστου
Υπηρέτησε το καθεστώς της 4ης Αυγούστου του Ιωάννη Μεταξά, το οποίο θεωρούσε «Λαϊκή επανάσταση» και υπήρξε συνειδητός υποστηρικτής τόσο του Ιταλικού όσο και του Γερμανικού εθνικισμού. Στις 20 Σεπτεμβρίου 1936 υποδέχτηκε στο αεροδρόμιο της Αθήνας τον Ιωσήφ Γκαίμπελς, τον υπουργό προπαγάνδας του Αδόλφου Χίτλερ, και τη σύζυγό του Μάγδα, που επισκέφθηκαν την Ελλάδα για να παρακολουθήσουν τους Βαλκανικούς Αγώνες και να πραγματοποιήσουν επισκέψεις στην Ακρόπολη των Αθηνών και τους Δελφούς, ενώ ο Κοτζιάς πραγματοποίησε επισκέψεις στην Ιταλία και στην Γερμανία. Εκφράζονταν με τα καλύτερα λόγια για τον Μπενίτο Μουσολίνι τον οποίο συνάντησε στη Ρώμη και συνομίλησαν για 55 λεπτά. Τον ίδιο χρόνο το Ιταλικόν Ινστιτούτον Ανωτέρων Σπουδών Αθηνών, με πρωτοβουλία του διευθυντού του κόμη Γκριλεντσόνι, εξέδωσε ομιλία του Κοτζιά, στην οποία είναι εμφανής ο θαυμασμός του για τον Μουσολίνι καθώς και για τον Ιταλικό φασισμό [6]. Ο Κοτζιάς το 1936, στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων στο Βερολίνο, είχε συναντηθεί με τον Αδόλφο Χίτλερ.
Παρέμεινε στη θέση του Δημάρχου έως τις 15 Σεπτεμβρίου 1936, όταν ανέλαβε -με επιτυχία- υπουργός Διοικήσεως Πρωτευούσης, διοικητικό σχήμα που ασχολούνταν με το συντονισμό των δήμων του λεκανοπέδιου της Αττικής, στην κυβέρνηση του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου υπό την ηγεσία του Ιωάννη Μεταξά. Υπό τον διοικητή Πρωτευούσης υπάγονταν τα Τάγματα Εργασίας [7]. Ο Κοτζιάς δημιούργησε τον Λαϊκό Κινητό Κινηματογράφο, ο οποίες προέβαλλε δωρεάν επίκαιρα, που είχαν γυριστεί υπό την επίβλεψη του Υπουργείου Τύπου & Πληροφοριών στις συνοικίες της Αθήνας. Ο Κοτζιάς, αποκαλούμενος «σαλπιγκτής του καθεστώτος», θεωρείτο φυσικός διάδοχος του Μεταξά. Το 1937 εγκαινίασε την κάλυψη της κοίτης του ποταμού Ιλισού, έργο που ξεκίνησε το 1939 και το θεμελίωσε ο Ιωάννης Μεταξάς με τη φράση, «Θάπτομεν τον Ιλισόν».
Στις 6 Ιουνίου 1938 εγκαινίασε το γυμναστήριο του Πανιωνίου [8], με πρωθυπουργική εντολή, ενώ ο πρόεδρος του Πανιωνίου Καραμπάτης ανακήρυξε τους Μεταξά-Κοτζιά «...μεγάλους ευεργέτες του Πανιωνίου...» και παρέδωσε αναμνηστική πλάκα στο Μεταξά, στην οποία είχε χαραχθεί η επιγραφή, «Εις τον αρχηγόν του αθλητισμού και μεγάλον ευεργέτην του Πανιωνίου Ιωάννην Μεταξάν, ο Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος εις ένδειξιν ευγνωμοσύνης και τιμής επί τη ενάρξει των εργασιών του νέου γυμναστηρίου». Το 1939 ο Κοτζιάς, ως διοικητής Πρωτευούσης πήρε την απόφαση να κατεδαφιστεί το, σε αχρηστία από δεκαετίες και με σημαντικές φθορές από το χρόνο, Δημοτικό Θέατρο Αθηνών. Τον επόμενο χρόνο σε συνεργασία με το Δήμαρχο Αθηναίων Αμβρόσιο Πλυτά, ανέθεσε στο ζωγράφο Κωνσταντίνο Παρθένη τη διακόσμηση μιας αίθουσας του Δημαρχείου με έντεκα πίνακες αντί του ποσού των 800.000 δραχμών, με την ελαιογραφία του «Εργασία». Τα έργα φιλοτεχνήθηκαν, όμως δεν παραδόθηκαν λόγω της οικονομικής αδυναμίας του Δήμου και του πολέμου που ξέσπασε στο μεταξύ και τα επόμενα χρόνια -μετά την απελευθέρωση της Ελλάδος- αποτέλεσαν αντικείμενο δικαστικής διαμάχης του Παρθένη με το Δήμο Αθηναίων.
Οι σχέσεις του Κοτζιά με τον Ιωάννη Μεταξά υπήρξαν τεταμένες, καθώς ο Κοτζιάς επέκρινε δημόσια το καθεστώς και την προσωπικότητα του Μεταξά [9]. Σύμφωνα με τον Νικόλαο Λούβαρι, μετέπειτα υπουργό, όπως περιγράφει στα «Απομνημονεύματα» του, απέφυγε τη σύλληψη παρά την εμπλοκή του, στη διάρκεια του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, για συμμετοχή σε απόπειρα φιλογερμανικού κινήματος για την ανατροπή του Ιωάννη Μεταξά, τον οποίο οι κινηματίες θεωρούσαν Αγγλόφιλο [10]. Όπως διηγείται [11] ο Κοτζιάς, ο Μεταξάς δήλωνε στους στενούς του συνεργάτες ότι οι Ιταλοί κήρυξαν πόλεμο. «...Κυρ Κώστα έχουμε πόλεμο… οι Ιταλοί μάς τον κήρυξαν.». Ο Κοτζιάς προώθησε πολλά φιλολαϊκά έργα, ειδικά στο χώρο του αθλητισμού και μετά την κήρυξη του πολέμου το 1941 φρόντισε για τις ένοπλες δυνάμεις, ενώ το 1941 περιόδευσε στις παραμεθόριες περιοχές και συμπαραστάθηκε στο ντόπιο πληθυσμό που υφίστατο της συνέπειες της επιθέσεως των δυνάμεων του Άξονα. Μετά τη Γερμανική επίθεση στην Ελλάδα [12] και στη συνέχεια την αυτοκτονία του πρωθυπουργού Αλέξανδρου Κορυζή και με τμήματα της Ελλάδος ήδη υπό γερμανική κατοχή ο Βασιλεύς Γεώργιος Β΄ του ανέθεσε τον σχηματισμό κυβερνήσεως, όμως αρνήθηκε, καθώς και ο Άγγλος -τότε- πρεσβευτής Πάλαιρετ έσπευσε να επισημάνει στο βασιλιά, ότι το δίδυμο βασιλιάς Γεώργιος και πρωθυπουργός Κοτζιάς, αποτελούσε συνέχεια του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου και θα προκαλούσε δυσφορία στην Κρήτη, όπου θα μεταφέρονταν η έδρα του ελληνικού κράτους.
Ο Κοτζιάς διέφυγε, με την οικογένεια του, μέσω Τουρκίας, αρχικά, στην Αίγυπτο και στη συνέχεια τον Αύγουστο του 1941 -ύστερα από ένα τετράμηνο περιπετειώδες ταξίδι- κατέφυγε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, όπου και εγκαταστάθηκε, ενώ για τα επόμενα χρόνια ο ίδιος εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε εφημερίδες της ομογένειας, η σύζυγός του ως υπάλληλος σε τράπεζα και ο γιος του Γεώργιος Κοτζιάς συνέχισε τις σπουδές του στην Ιατρική.
Μεταπολεμικά
Επέστρεψε οικογενειακώς στην Ελλάδα -πλην του γιου του Γεωργίου Κοτζιά που παρέμεινε και σταδιοδρόμησε ως γιατρός στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 12ης προς 13η Σεπτεμβρίου 1945 [13], με το σουηδικό υπερωκεάνιο «Γκρίπσοχμ», μαζί με τους Αριστείδη Δημητράτο, Ιωάννη Διάκο και Πολ. Μοσχοβίτη. Το 1949 σε συνεργασία με τους Κωνσταντίνο Μανιαδάκη και Θεόδωρο Τουρκοβασίλη, δημιούργησαν τον εθνικιστικό συνασπισμό «Πολιτική Ανεξάρτητος Παράταξις», κόμμα που είχε ως ιδεολογία την πολιτική του Ιωάννη Μεταξά. Το κόμμα έλαβε μέρος στις εκλογές της 5ης Μαρτίου 1950 και έλαβε 137.618 ψήφους, ποσοστό 8,15% κυρίως στην Αττική και την Πελοπόννησο, ενώ εξέλεξε 16 βουλευτές [14]. Συμμετείχαν και στις εκλογές της 9ης Σεπτεμβρίου 1951 και στη συνέχεια το κόμμα τους απορροφήθηκε από τον «Εθνικό Συναγερμό» του Αλέξανδρου Παπάγου.
Ο Κοτζιάς ήταν ιδιοκτήτης πλοίου και ως μανιώδης ψαράς επιχειρούσε μακρινά ταξίδια για ψάρεμα. Κάποτε εξομολογήθηκε στον συγγραφέα Τάσο Ζάππα, «..Είχα μιαν απροσμέτρητη επιτυχία εκείνη την ημέρα,....Καθώς σηκώναμε το πρωί τα παραγάδια, ερχόταν απάνου συναγρίδες, τσιπούρες, φαγκριά, σφυρίδες. Με τα ψιλά είχαμε σηκώσει λυθρίνια, σαργούς. Άστραφτε το κατάστρωμα του καϊκιού. Για να πικάρω τον Φωτεινό, έβαλα τους ναύτες και κρέμασαν σ’ ένα σκοινί- περασμένο σε μακαρά ψιλά στο άλμπουρο- πλήθος ψάρια, με τα πιο λαμπερά χρώματα: λυθρίνια, συναγρίδες, τσιπούρες, σαργούς, φαγκρόπουλα, κι ύστερα όλα τούτα τα ισάρισαν, δεξά-ζερβά στο κατάρτι ως ψηλά. Λαμποκοπάγαν τα ψάρια στον ήλιο. Το παραγάδι του Φωτεινού -είχα προσέξει από μακριά με τα κιάλια- ανέβαινε άδειο απάνου, χωρίς ψάρια. Την πρώτη φορά περάσαμε από κοντά, τάχα να τον καλημερίσουμε. Ο καθηγητής, με κάτι μούτρα ξινισμένα, απάντησε ανόρεκτα, χωρίς μιλιά, μονάχα με μια κίνηση της κεφαλής. Φέραμε ένα-δυο γύρους ακόμα, ολότελα αδιάφορα, τάχα πως τον περιμέναμε να τελειώσει για να φύγουμε μαζί τα δυο καΐκια, μα ο λόγος ήταν να μπούνε τα ψάρια μας στο μάτι του Φωτεινού, που τα ‘χε δει πια, κρεμασμένα ψηλά. Έτρωγε τα μουστάκια του απ’ το κακό του. Στερνά δεν άντεξε και με διαβολόστειλε. Είχε γίνει μπαρούτι ο καθηγητής!...».
Ως παράγοντας του Αθλητισμού, διατέλεσε μέλος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής την περίοδο από το 1935 έως το 38, ιδιότητα με την οποία παρακολούθησε και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. Κατά την περίοδο της υπουργίας του, και ειδικότερα από το 1937 έως το 1939, εκλέχθηκε πρόεδρος του συλλόγου «Παναθηναϊκός» Αθλητικός Όμιλος [Π.Α.Ο.] για πρώτη φορά και από την υπουργική του θέση προώθησε την κατασκευή της εξέδρας και του στεγάστρου του γηπέδου της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, ενώ επανεκλέχθηκε πρόεδρος του συλλόγου «Παναθηναϊκός» και μετά τον πόλεμο, το διάστημα από το 1945 έως το 1951, στον οποίο ως Δήμαρχος Αθηναίων το 1952, διέγραψε χρέη ύψους 1,5 εκατομμυρίου δραχμών της εποχής.
Δήμαρχος Αθηναίων / 2η θητεία
Στις 15 Απριλίου 1951, ο Κοτζιάς εκλέχθηκε, με μεγάλη πλειοψηφία, Δήμαρχος Αθηναίων, θέση που διατήρησε έως τις 6 Ιουλίου 1951, όταν, λόγω του ταξιδιού του στην Τουρκία όπου συναντήθηκε με τους Πρόεδρο και Πρωθυπουργό της γειτονικής χώρας, αντικαταστάθηκε έως τις 11 του ίδιου μήνα που επέστρεψε στην Αθήνα, από τον Κωνσταντίνο Νικολόπουλο. Επανήλθε στη θέση του Δημάρχου στις 12 Ιουλίου 1951 και ανέλαβε την πρωτοβουλία της διοργανώσεως Πανελλήνιου Συνεδρίου Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδος. Παρέμεινε στη θέση του Δημάρχου Αθηναίων έως τον αιφνίδιο θάνατό του.
Το τέλος του
Την ημέρα του θανάτου του εργάστηκε κανονικά στο γραφείο του στο Δήμο και στη συνέχεια επέστρεψε στο σπίτι του όπου γευμάτισε και στη συνέχεια αποσύρθηκε για να αναπαυθεί. Στις πέντε το απόγευμα συναντήθηκε στο γραφείο που διατηρούσε στην οικία του με τη δημοσιογράφο Λουκία Πετρίτση της εφημερίδος «Εμπρός» του Αλκιβιάδη Καλαπαθάκη, στην οποία παραχώρησε προγραμματισμένη συνέντευξη. Μετά το τέλος της συνεντεύξεως και λίγο πριν την αναχώρηση του, συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Καλαπαθάκη, ο οποίος είχε επιστρέψει από ταξίδι στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Στη διάρκεια της τηλεφωνικής συνομιλίας υπέστη καρδιακό επεισόδιο, λιποθύμησε και εξέπνευσε πριν φτάσει ο γιατρός και το ασθενοφόρο που κλήθηκαν στο μεταξύ.
Αρχείο Κοτζιά
Το αρχείο του διατηρείται και φυλάσσεται στο Ελληνικό Λαογραφικό Ιστορικό Αρχείο [Ε.Λ.Ι.Α.], όπου το διέθεσαν μέλη της οικογένειας του. Περιλαμβάνει πολιτική και υπηρεσιακή αλληλογραφία για θέματα του Δήμου Αθηναίων και του υπουργείου Διοικήσεως Πρωτευούσης, εκλογικά και πολιτικά υπομνήματα, λόγους και καταλόγους, την προσωπική του αλληλογραφία, φωτογραφικό και εικαστικό υλικό, ενώ οι τόμοι αποκομμάτων περιλαμβάνουν αποκόμματα εφημερίδων από την περίοδο της δημαρχίας και υπουργίας του.
Μνήμη Κοτζιά
Το όνομα του Κοτζιά περιλαμβάνεται μεταξύ των μελών του σωματείου «Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία», καθώς και μεταξύ εκείνων των Μεγάλων Ευεργετών του Γηροκομείου Πειραιώς, «Άσυλον Πενήτων Βασ. Αθανασίου Πρωθιερέως». Υπήρξε μέλος της Τεκτονικής Στοάς «Ησίοδος» [15], ενώ ο πατέρας του Γεώργιος Κοτζιάς, υπήρξε από το 1896, µέλος της Στοάς «Αθηνά». Προς τιμή του έχει μετονομαστεί σε πλατεία Κοτζιά, ο χώρος όπου βρίσκεται το δημαρχείο της Αθήνας και το όνομα του φέρει ο ετήσιος αγώνας δρόμου που διοργανώνει ο «Πανιώνιος» Γυμναστικός Σύλλογος Σμύρνης. Η προτομή του η οποία τον απεικονίζει από την μέση και πάνω, με μουστάκι και γραβάτα με πουκάμισο και σακάκι, ενώ από την τσέπη του σακακιού του προεξέχει ένα μαντήλι, είναι έργο της γλύπτριας Λουκίας Γεωργαντή. Τα αποκαλυπτήρια της προτομής έγιναν τον Μάρτιο του 1967 κι είναι τοποθετημένη στον πεζόδρομο της οδού Φωκίωνος Νέγρη, την οποία διαρρύθμισε ο Κοτζιάς, στη συνοικία της Κυψέλης στην Αθήνα. Η προτομή του είναι ένα από τα πρώτα γλυπτά του πεζοδρόμου, τοποθετημένο στην είσοδο της από την πλευρά της οδού Πατησίων.
Εργογραφία
Διατέλεσε εκδότης της εφημερίδας «Χρονικά» από το 1921 έως το 1924. Έγραψε στη διάρκεια της παραμονής της στις Ηνωμένες Πολιτείες και δημοσίευσε το βιβλίο
- «Ελλάς, ο πόλεμος και η δόξα της», α' έκδοση Νέα Υόρκη Ιανουάριος 1942, β' έκδοση Νέα Υόρκη Απρίλιος 1944, γ' έκδοση Αθήνα 1947.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Διαβάστε τα λήμματα
| |||||||||||||||
Παραπομπές
- ↑ Απέθανε χθες εκ συγκοπής ο δήμαρχος Κώστας Κοτζιάς Εφημερίδα «Εμπρός», Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 1951, σελίδες 1 & 6.
- ↑ Αποχαιρετισμός στον Γιώργο Μ. Δρακόπουλο, θαλασσολάτρη ιδρυτή του Ναυτικού Μουσείου Αιγαίου στη Μύκονο Εφημερίδα «Η Καθημερινή», 12 Ιανουαρίου 2008
- ↑ Γεώργιος Κοτζιάς Διατελέσαντες πρόεδροι του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών
- ↑ Γεώργιος Κοτζιάς-Προσωπογραφίες «Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών (1902-2002). Ιστορική Αναδρομή στη συλλογική συνείδηση των εμπόρων», Εκδόσεις «Κέρκυρα», Αθήνα 2002
- ↑ Κωνσταντίνος Κοτζιάς Fencing Club of Athens
- ↑ [«...Εις την Ιταλίαν δημιουργείται, εδημιουργήθη ήδη, νέος τύπος ανθρώπου, νέος την αντίληψιν, τους προσανατολισμούς του, τον προορισμόν του, αλλ' ιδίως νέος ως προς την επίγνωσιν καθηκόντων και υποχρεώσεων. Εκεί δεν υφίσταται Δικτατορία υπό την στενήν έννοιαν ή υπό την έννοιαν, ήν προσέλαβεν ενταύθα η Δικτατορία. Δεν ασκείται βία υλική, αλλά πειθώ. Δεν εκβιάζεται το άτομον, αλλά μόνον του το άτομον υποβάλλεται, μόνον του προσαρμόζεται εις το δημιουργηθέν περιβάλλον, μόνον του εισέρχεται εις το πλαίσιον όπερ εχάραξε το Κράτος. Πας εντός πλαισίου αισθάνεται την άνεσιν και την θαλπωρήν, πας εκτός αυτού, μοιραίως, στερείται των καταπληκτικών πλεονεκτημάτων..Τα παιδάκια, μετά την λήξιν των μαθημάτων, με επικεφαλής ανά τάξιν τον κοσμήτορα μαθητήν, με παράγγελμα διδόμενον παρ’ αυτού, “έν δύο” συντεταγμένα, σημειώνω ιδιαιτέρως πειθαρχημένα, και με ύφος σοβαρότατον, φθάνουν προ της εξωθύρας όπου αναμένει ο γονεύς....Εκεί μετά το παράγγελμα: Χαιρετισμόν εις τον Ντούτσε, την ύψωσιν της δεξιάς εις Ρωμαϊκόν χαιρετισμόν και την αναφώνησιν “α Νόι–Δικός μας” λύουν τους ζυγούς και παραλαμβάνονται από την άλλην ωργανωμένην κρατικήν δύναμιν, την οικογένειαν....Η Κυριακή δεν είναι ημέρα σχόλης και παιδικής αταξίας. Είναι ημέρα γυμνασίων, Αγώνων, εκδρομών. Πάντοτε όμως εις ομάδας πειθαρχούσας, με νέους έχοντας τεταμένον το πρόσωπον προς το μέλλον, πιστεύοντας εις εαυτούς, εις τον εμπνευστήν των, εις το Κράτος....Ο Ιταλός ήλλαξε νοοτροπίαν, χαρακτήρα, αντίληψιν περί του προορισμού του ατόμου εν τη νεωτάτη κοινωνία και πολιτεία, ήν διεμόρφωσεν ο Φασισμός, ήν ενεπνεύσθη και ενέπνευσεν η προσωπικότης του Μπενίτο Μουσολίνι...».] Απόσπασμα από τις εντυπώσεις του Κωνσταντίνου Κοτζιά, όπως περιλαμβάνονται στην έκδοση «Πώς εμφανίζεται η Ιταλία», Ιταλικόν Ινστιτούτον Ανωτέρων Σπουδών, Αθήναι 23 Ιανουαρίου 1935.
- ↑ [Τα Τάγματα Εργασίας ιδρύθηκαν τον ∆εκέμβριο του 1937 µε πρωτοβουλία του Κοτζιά. Είχαν τη δομή παραστρατιωτικής οργανώσεως, αποτελούνταν από 400 περίπου άτομα που ήταν ντυμένα µε γκρίζες στολές, υπό την αρχηγία του Ιωάννη Βεζανή. Είχαν συσταθεί τυπικά για την αξιοποίηση των ανέργων στην εκτέλεση δηµοσίων έργων, όμως στην πραγματικότητα στόχευαν να λειτουργήσουν ως φρουρά του καθεστώτος. Η δράση τους υπήρξε βραχύβια καθώς καταργήθηκαν στις 9 Ιουνίου 1938 µε απόφαση του Ιωάννη Μεταξά και τα µέλη τους προσχώρησαν στην Εθνική Οργάνωση Νεολαίας, [Ε.Ο.Ν.].]
- ↑ [Εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα», φύλλο 7ης Ιουνίου 1938.]
- ↑ [Όπως σημειώνει στο ημερολόγιό του ο Ιωάννης Μεταξάς με ημερομηνία 19 Ιουλίου 1940, «...Εξηγήσεις Κοτζιά, δηλώσεις αφοσιώσεως. Αλλά... το γεγονός μένει...»
- ↑ [Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Νικολάου Λούβαρι, συνελήφθησαν, από τον Κώστα Μανιαδάκη υπουργό Ασφαλείας του καθεστώτος, οι Γεώργιος Σπ. Μερκούρης, αρχηγός του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, Νικόλαος Γιοκαρίνης, επίτροπος Τύπου, γενικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου επί Κατοχής, Σταύρος Ευταξίας, προϊστάμενος της λογοκρισίας των γερμανικών εφημερίδων, Κώστας Καιροφύλας, συνεργάτης της προπαγανδιστικής έκδοσης «Κουαδρίβιο», Μιχαήλ Παπαστρατηγάκης, δημοσιογράφος της εφημερίδας «Ακρόπολις», ο οποίος το 1944 ακολούθησε την κατοχική κυβέρνηση Τσιρονίκου στην Αυστρία, Σπύρος Τραυλός, μετέπειτα διευθυντής της εφημερίδας «Καθημερινή» και Φώτος Γιοφύλλης, συνεργάτης του «Κουαδρίβιο». Σύμφωνα με την κατηγορία επιδίωκαν την αντικατάσταση του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αλέξανδρου Παπάγου από τον στρατηγό Κωνσταντίνο Πλατή, ο οποίος υπήρξε υφυπουργός Στρατιωτικών στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Δεμερτζή. Μεταξύ των συλληφθέντων, ήταν ο διευθυντής του Πυροσβεστικού Σώματος Παύλος Καραπατέας, ο απόστρατος συνταγματάρχης Δημήτριος Πολύζος, που ανέλαβε υπουργός Επισιτισμού κατά την Κατοχή, ο ηγέτης της Οργανώσεως Ελλήνων Εθνικιστών Αλέξανδρος Γιάνναρος, ο Άριστος Καμπάνης, ενώ εκτοπίστηκαν οι πολιτικοί Σωτήριος Γκοτζαμάνης, Στέφανος Στεφανόπουλος, Θεόδωρος Τουρκοβασίλης, Πέτρος και Περικλής Ράλλης και Πέτρος Μαυρομιχάλης.]
- ↑ [«Ελλάς, ο πόλεμος και η δόξα της», Αθήνα 1947, σελίδα 28.]
- ↑ [Προς τον Ελληνικόν Λαόν.
Ο Πρεσβευτής της Γερμανίας επεσκέφθη σήμερον την 5η πρωινήν τον κ. Πρωθυπουργόν και ανεκοίνωσεν αυτώ εκ μέρους της κυβερνήσεως του ότι ο γερμανικός στρατός θα επιτεθεί κατά της Ελλάδος. Ταυτόχρονοι εκ συνόρων πληροφορίαι έφερον πραγματοποιούμενην την γερμανικήν απειλήν. Ούτω κατά τα ξημερώματα της 6ης Απριλίου του 1941 επανελαμβάνοντο ακριβούς παρά του ετέρου μέλους του άξονος τα γεγονότα της νυκτός της 28ης Οκτωβρίου 1940. Απέναντι της νέας ταύτης επιβουλής κατά της τιμής, της ελευθερίας και της ακεραιότητας της χώρας μας, ο ελληνικός στρατός και ο ελληνικός λαός καλούνται και πάλιν να πράξουν με δύναμιν και ευψυχίαν και σταθερότητα το απέναντι της λατρευτής πατρίδος καθήκον των, με πλήρη συναίσθησιν του δικαίου των, με την ευλογίαν του Θεού και την βοήθειαν των γενναίων και μεγάλων συμμάχων μας.
Ο Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου
Αλέξανδρος Κορυζής
Τα μέλη: Άγγελος Οικονόμου, Γεώργιος Νικολαΐδης, Άγις Ταμπακόπουλος, Ανδρέας Αποστολίδης, Γεώργιος Κυριακός, Ιωάννης Δουρέντης, Ιωάννης Αρβανίτης, Κωνσταντίνος Κοτζιάς, Ηλίας Κριμπάς, Κοσμάς Μπουρμπούλης, Θεολόγος Νικολούδης, Κωνσταντίνος Μανιαδάκης, Σταύρος Πολυζωγόπουλος, Νικόλαος Σπέντζας, Αριστείδης Δημητράτος, Νικόλαος Παπαδήμας, Ιπποκράτης Παπαβασιλείου, Πέτρος Οικονομάκος, Χαράλαμπος Αλιβιζάτος, Γεώργιος Ζαφειρόπουλος, Αμβρόσιος Τζίφος, Μενέλαος Κυριακόπουλος.] Το διάγγελμα της κυβερνήσεως Αλέξανδρου Κορυζή. - ↑ Αφίχθη ο κ.Κοτζιάς και ο κ. Δημητράτος Εφημερίδα «Εμπρός», 13 Σεπτεμβρίου 1945, σελίδα 2.
- ↑ [Στις εκλογές της 5ης Μαρτίου 1950 με τον εθνικιστικό συνασπισμό «Πολιτική Ανεξάρτητος Παράταξις» εκλέχθηκαν βουλευτές οι: Κωνσταντίνος Αποσκίτης, Αρκαδίας, 5.743 ψήφοι, Λεωνίδας Βρεττάκος, Λακωνίας, 3.523 ψήφοι, Γεώργιος Δεμενόπουλος (απεβίωσε 1/1/1951), Φλωρίνης, 1530 ψήφοι, αναπληρωτής Στέργιος Μπινόπουλος, Φλωρίνης, 1469 ψήφοι, Γεώργιος Ζάρας, Μεσσηνίας, 4.905 ψήφοι, Χρήστος Θηβαίος, Ευβοίας, 1.975 ψήφοι, Ευάγγελος Καλαντζής, Φθιωτιδοφωκίδας, 7.820 ψήφοι, Κωνσταντίνος Μανιαδάκης (παραιτήθηκε της έδρας), 11.176 ψήφοι, αναπληρωτής Κωνσταντίνος Καλαμαράς, 2.414 ψήφοι, Κωνσταντίνος Κοτζιάς (παραιτήθηκε του αξιώματος), Αθηνών, 9.612 ψήφοι, αναπληρωτής Ηλίας Αποσκίτης, 2.235 ψήφοι, Αριστείδης Κρανιάς, Φθιωτιδοφωκίδας, 5.475 ψήφοι, Κωνσταντίνος Μανιαδάκης, Αργολιδοκορινθίας, ψήφοι 5.991, Θεόδωρος Τουρκοβασίλης (παραιτήθηκε του αξιώματος), Αρκαδίας, 8.396 ψήφοι, αναπληρωτής Δημήτριος Μπαρμπαλιάς, 3.396 ψήφοι, Αθανάσιος Μπουκουβάλας, Σερρών, 1.872 ψήφοι, Νικόλαος Μπουραντάς, Αττικοβοιωτίας 3.237 ψήφοι, Παναγιώτης Σταθόπουλος, Λακωνίας, 3.685 ψήφοι, Νικόλαος Σπέντζας, Μεσσηνίας, 5.706 ψήφοι, Θεόδωρος Τουρκοβασίλης, Θεσσαλονίκης, 3.168 ψήφοι.]
- ↑ Ακαδημαϊκοί Έλληνες Τέκτονες Grand Lodge of Greece
