Ιωάννης (Γενναίος) Κολοκοτρώνης

Από Metapedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Γενναίος Θεόδωρου Κολοκοτρώνης, αγωνιστής της Επαναστάσεως του 1821, στρατηγός και πολιτικός που διατέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδος από τις 26 Μαΐου 1862 έως τις 11 Οκτωβρίου 1862, γεννήθηκε το 1803 ή σύμφωνα με άλλη πηγή το 1805 στη Στεμνίτσα και πέθανε στις 23 Μαΐου του 1868, στην Αθήνα, από ανίατη ασθένεια.

Γενναίος Κολοκοτρώνης

Ήταν παντρεμένος από το 1828, με την Φωτεινή Τζαβέλα, αδελφή του Κίτσου Τζαβέλλα, και απέκτησε μαζί της δύο γιους τον Θεόδωρο, γνωστό ως Φαλέζ, τον Κωνσταντίνο και πέντε κόρες.

Συνοπτικές πληροφορίες αξιώματος
* Πρωθυπουργός *
Έναρξη Θητείας : 26 Μαΐου 1862
Λήξη θητείας : 11 Οκτωβρίου 1862
Προκάτοχος
Διάδοχος

Βιογραφία

Ήταν δευτερότοκος γιος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και της Αικατερίνης Καρούσου, οι οποίοι το 1806 μαζί με την οικογένειά τους κατέφυγαν στη Ζάκυνθο, όπου έμαθε ελάχιστα γράμματα. Στις 25 Μαρτίου 1821, αποβιβάστηκε στην Ηλεία, όπου πολέμησε εναντίον των Λαλαίων Τούρκων και στη συνέχεια στο πλάι του πατέρα του, έλαβε μέρος στην πολιορκία της Τριπόλεως, στη πολιορκία της οποίας αιχμαλώτισε ένα γιγαντόσωμο Άραβα. Όταν οδήγησε τον αιχμάλωτο στο στρατόπεδο ο Κανέλλος Δεληγιάννης του είπε «Είσαι γενναίος!», που του έμεινε ως προσφώνηση.

Περιγράφει σχετικά ο Φώτιος Χρυσανθακόπουλος ή Φωτάκος, υπασπιστής του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη:

«Οὗτος ἐπανελθὼν ἀπὸ τὴν Ζάκυνθον εἰς τὴν Πελοπόννησον μετὰ τοῦ ἀδελφοῦ του Πάνου κατὰ τὸν Ἀπρίλιον τοῦ 1821 ἐβγῆκεν κατὰ πρῶτον εἰς τὸν Πύργον τῆς Ἠλείας. Ἦτο δὲ νέος πολὺ, ὄχι μεγαλείτερος τῶν 17 ἐτῶν. Ἔτυχε τότε νὰ γίνεται πόλεμος μὲ τοὺς Λαλαίους Τούρκους πρὸς τοὺς κατοίκους τοῦ Πύργου, ἀρχηγοῦντος τοῦ Χαραλάμπους Βιλαέτου, καὶ ὁ Γενναῖος ἔλαβε μέρος εἰς τὸν πόλεμον αὐτόν, καὶ ἐπολέμησεν ὡσὰν παιδὶ ὅπου ἦτον. Ἐκεῖθεν ἀνεχώρησε καὶ μετὰ τοῦ ἀδελφοῦ του Πάνου ἀνέβη εἰς τὸ Βαλτέτσι, καὶ ἦλθεν εἰς τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς. Κατ᾿ ἀρχὰς ἐπήγαινε πότε εἰς τὸ Χρυσοβίτσι καὶ τὴν Πιάναν, καὶ πότε παρηκολούθει τὸν ἐξάδελφόν του Νικήταν Σταματελόπουλον, καὶ ὅπου ἀλλοῦ ἤθελεν ἐπήγαινεν. Ἦτον ἀκούραστος, καὶ ἔτρεχεν ἐπάνω κάτω, ἐσυντρόφευεν ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἔφεραν τὸ μολύβι ἀπὸ τὸ Ἄργος, καὶ ἀναλόγως τῆς ἡλικίας του ἔδειχνε ζῆλον καὶ προθυμίαν μεγάλην. Ἀνακατεύετο δὲ καὶ εἰς τοὺς ἀκροβολισμοὺς τοὺς γενομένους κατὰ τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς. Μετὰ δὲ ταῦτα ὑπῆγεν εἰς τὸν Κορινθιακὸν κόλπον μετὰ τοῦ πρίγκηπος Ὑψηλάντου…» [1]. 

Έλαβε μέρος στην πολιορκία του Ναυπλίου, της Κορίνθου και της Πάτρας και δεν πήρε μέρος στη μάχη στα Δερβενάκια, καθώς βρισκόταν με τα στρατεύματά του στη Στερεά Ελλάδα. Πολέμησε στην Αττική στο πλευρό του Γεώργιου Καραϊσκάκη, εναντίον του Κιουταχή και πήρε μέρος στη μάχη στον ελαιώνα της μονής του Δαφνίου στην Αθήνα στις 21 Μαρτίου 1827, μαζί με το Χρήστο Σισίνη και οι άλλους οπλαρχηγούς που είχε στείλει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης από την Πελοπόννησο.

Στα απομνημονεύματά του γράφει «Καθώς ...[...]... έγραφαν καθημερινώς από τό φρούριον, φέροντες την απελπισίαν, απεφάσισεν ο Καραϊσκάκης νά υπάγη με την καβελαρίαν έως πλησίον τής ακροπόλεως κατά του Δαφνιού, διά νά δώση νά εννοήσουν οί εντός του φρουρίου, ότι θέλει προσπαθήσει ογλήγορα νά λύση την πολιορκίαν και διά νά εμψυχωθουν». Πολέμησε τον Ιμπραήμ, μαζί με τον Κανέλλο Δεληγιάννη, τους Τριπολιτσιώτες και τους Γορτύνιους, στη μάχη της Τραμπάλας. Μετά την απελευθέρωση τάχθηκε στο πλευρό του Ιωάννης Καποδίστρια, ενώ χρημάτισε υπασπιστής του βασιλιά Όθωνα και στη συνέχεια γερουσιαστής, ενώ το 1861 ονομάστηκε αντιστράτηγος. Ως πρωθυπουργός και υπουργός Εσωτερικών, αρνήθηκε να στρέψει το στρατό εναντίον των επαναστατών λέγοντας «Ουδέποτε χάριν του πρωθυπουργικού χαρτοφυλακίου θα κηλιδώσω τας ολίγας υπηρεσίας εμού και της οικογενείας μου με αδελφικόν αίμα...»' και παρ’ είχε υποβάλλει την παραίτησή του, αναγκάστηκε να φύγει το 1862, στο εξωτερικό. Τον ίδιο χρόνο επέστρεψε όμως η κυβέρνηση τον ανάγκασε να εκπατριστεί εκ νέου για να επιστρέψει το 1863, οριστικά. Έζησε τα υπόλοιπα χρόνια ως το θάνατό του στην Αθήνα.

Απομνημονεύματα

Τα απομνημονεύματα του είναι πλούσια και σημαντική πηγή της Ελληνικής Ιστορίας, και φωτίζουν τα γεγονότα του 1821, όπως τα οποία έζησε. Η αφήγηση είναι λιτή, σεμνή και χωρίς κομπασμούς. Το χειρόγραφο του, γραμμένο από άλλον γραφέα αλλά με διορθώσεις του ιδίου, βρίσκεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους «Γ.Α.Κ. Συλλ: Βλαχογιάννη. Γ΄, 11, διαστάσεων 0,32χ0,22», και αποτελείται από πέντε τετράδια αριθμημένα αυτοτελώς.

Δημοσιεύτηκαν το 1855, όμως και ο ίδιος δημοσίευσε το 1856, πολύτιμα έγγραφα και επιστολές του Αγώνα με τον τίτλο «Ελληνικά υπομνήματα», που αποτέλεσαν ιστορική πηγή, πολύτιμη για την ιστορική έρευνα. Το αρχείο του, στο οποίο είχε συγκεντρώσει οικογενειακά έγγραφα με σκοπό να δώσει πληροφορίες για την πολιτική και στρατιωτική δραστηριότητα του πατέρα του, βρέθηκε μετά τον θάνατό του στην κατοχή της Φωτεινής Τζαβέλα και στη συνέχεια στην κατοχή της τελευταίας θυγατέρας του. Οι κληρονόμοι της Ευφροσύνης Κολοκοτρώνη, της τελευταίας κόρης του, το παρέδωσαν στο ναύαρχο Ιωάννη Θεοφανίδη, ο οποίος επιμελήθηκε την έκδοση των εγγράφων [2]. Κομμάτι αυτού του αρχείου που κατέχει το Ελληνικό Ιστορικό Λογοτεχνικό Αρχείο [Ε.Λ.Ι.Α.], έχει αγοραστεί το 1968, από τη συλλογή Βερναρδάκη.

Βραβεύσεις

  • Τιμήθηκε το 1866, από τον Αυτοκράτορα της Ρωσίας Αλέξανδρο με τον μεγαλόσταυρο της Αγίας Άννης.

Έγραψαν

Στα απομνημονεύματα του ο Κανέλλος Δεληγιάννης, αναφέρεται στο Γενναίο Κολοκοτρώνη,

«Γύρω στα μέσα Ιουνίου ήρθαν στα Τρίκορφα και οι γιοί του Θόδωρου Κολοκοτρώνη, ο μεν Πάνος εικοσαετής σχεδόν, ντυμένος και οπλισμένος καλά, ο δε Γιάννης, που ονομάστηκε από εμένα Γενναίος, δεκαεξαετής σχεδόν και αυτός, αλλά επειδή ως εκείνη την εποχή ήταν μούτζιος στο καράβι του Σπετσιώτη Μπόταση ήταν ντυμένος με ναυτικό παντελόνι και Ζακυνθινή ναυτική ζακέτα, γεμάτα με κατράμι, ρούχα βρώμικα και άθλια και ήταν άοπλος. Έγραψα αμέσως στον γαμπρό μου Αντωνόπουλο στην Δημητσάνα και του έκαναν αμέσως φουστανέλες και τα υπόλοιπα ελληνικά ρούχα. Εκείνες τις μέρες είχαν φονευτεί μερικοί Τούρκοι και πήραμε κάποια όπλα, από τα οποία πήρα ένα ζευγάρι αργυρές πιστόλες, χρυσωμένες παλάσκες, ένα τουφέκι, ένα σπαθί και μ’ αυτά έντυσα και όπλισα τον Γιάννη Κολοκοτρώνη. Και έπειτα από λίγες μέρες διόρισα τον μεν Πάνο, έπειτα από επίμονη απαίτηση του πατέρα του, να πάει στις κωμοπόλεις της επαρχίας μου με διαταγή μου, του έδωσα και είκοσι στρατιώτες για να επιτηρεί δήθεν τους φούρνους για να βγάζουν καλό ψωμί για τα στρατόπεδα των Τρικόρφων... Αυτός δεν είχε κλίση στα στρατιωτικά, ούτε ο πατέρας του ήθελε να βρίσκεται μέσα στους κινδύνους, αλλά να είναι μακριά από το κακό. 
Ο δε Γενναίος, που ήταν αδύνατης κατασκευής ως νεαρός, έμενε με τον πατέρα του στο στρατόπεδο, ώστε μια μέρα γύρω στα τέλη Ιουνίου, που έγινε μια αψιμαχία κοντά στον Άγιο Βλάσιο ανάμεσα σε μας και τους Τούρκους, έτρεξε και αυτός και βρέθηκε σε εκείνη την αψιμαχία. Όταν αυτή τελείωσε τον είδα και ρώτησα τους στρατιώτες πότε πήγε εκεί και μου είπαν ότι τους ακολούθησε όταν αυτή άρχισε. Τότε τους είπα ότι ο Γιάννης είναι γενναίος. Εύγε του. Και αυτό σαρκαστικά κατά την συνήθεια. Έτσι οι στρατιώτες αστειευόμενοι και ονομάζοντας αυτόν σαρκαστικά «Γενναίο», του έμεινε αυτό το επίθετο και ήδη ονομάζεται Γενναίος Κολοκοτρώνης και κατέχει τις υψηλότερες θέσεις της βασιλείας και του κράτους, δηλαδή στρατηγός, υπασπιστής, γερουσιαστής, αυλάρχης, ανώτερος ταξιάρχης, φέροντας στο στήθος τα παράσημα όλων των αυτοκρατόρων και βασιλέων, πολυκτήμων με εθνικά κτήματα και με τριπλές και τετραπλές λαμπρές οικίες, που ποτέ η γενιά του και οι πρόγονοί του δεν απέκτησαν, ούτε μια ασήμαντη καλύβα, και εμείς είμαστε άστεγοι, πένητες και ακτήμονες, περιφρονημένοι και παραγκωνισμένοι...».

Παραπομπές

  1. Πηγή: [«Βίοι Πελοποννησίων Ανδρών», Εν Αθήναις, εκ του τυπογραφείου Π. Δ. Σακελλαρίου, το 1888]
  2. [Πηγή: Ιστορικόν Αρχείον Ι.Θεοφανίδου 1818-1825”, 3 τόμοι.]



Κατάλογος Πρωθυπουργών της Ελλάδος
Μαυροκορδάτος Αλέξανδρος | Κανακάρης Αθανάσιος | Μαυρομιχάλης Πετρόμπεης | Κουντουριώτης Γεώργιος | Ζαΐμης Ανδρέας| Μαυρομιχάλης Γεώργιος | Καποδίστριας Ιωάννης | Καποδίστριας Αυγουστίνος | Κολοκοτρώνης Θεόδωρος | Τρικούπης Σπυρίδων  | Μαυροκορδάτος Αλέξανδρος | Κωλέττης Ιωάννης | Κόμης Josef Ludwig von Armansperg | Ignaz von Rundhart| Όθων της Ελλάδος| Μαυροκορδάτος Αλέξανδρος | Όθων της Ελλάδος | Μεταξάς Ανδρέας | Κανάρης Κωνσταντίνος | Μαυροκορδάτος Αλέξανδρος | Κωλέττης Ιωάννης | Τζαβέλας Κίτσος | Κουντουριώτης Γεώργιος | Κανάρης Κωνσταντίνος | Κριεζής Αντώνιος | Μαυροκορδάτος Αλέξανδρος | Βούλγαρης Δημήτριος | Μιαούλης Αθανάσιος | Κολοκοτρώνης (Γενναίος) Ιωάννης | Βούλγαρης Δημήτριος | Μωραϊτίνης Αριστείδης | Βάλβης Ζηνόβιος | Κυριακός Διομήδης | Ρούφος Μπενιζέλος | Ρούφος Μπενιζέλος | Βούλγαρης Δημήτριος | Κανάρης Κωνσταντίνος | Βάλβης Ζηνόβιος | Κανάρης Κωνσταντίνος | Κουμουνδούρος Αλέξανδρος | Δεληγεώργης Επαμεινώνδας | Ρούφος Μπενιζέλος | Βούλγαρης Δημήτριος | Ζαΐμης Θρασύβουλος | Τρικούπης Χαρίλαος  | Δηλιγιάννης Θεόδωρος  | Βάλβης Δημήτριος | Κωνσταντόπουλος Κωνσταντίνος | Σωτηρόπουλος Σωτήριος | Δηλιγιάννης Νικόλαος | Ράλλης Δημήτριος | Ζαΐμης Αλέξανδρος | Θεοτόκης Γεώργιος | Μαυρομιχάλης Κυριακούλης | Δραγούμης Στέφανος | Βενιζέλος Ελευθέριος  | Γούναρης Δημήτριος | Σκουλούδης Στέφανος | Καλογερόπουλος Νικόλαος | Λάμπρος Σπυρίδων | Νικόλαος Στράτος | Πρωτοπαπαδάκης Πέτρος | Τριανταφυλλάκος Νικόλαος | Χαραλάμπης Αναστάσιος | Κροκιδάς Σωτήριος | Γονατάς Στυλιανός | Καφαντάρης Γεώργιος | Παπαναστασίου Αλέξανδρος | Σοφούλης Θεμιστοκλής | Μιχαλακόπουλος Ανδρέας | Πάγκαλος Δ. Θεόδωρος  | Ευταξίας Αθανάσιος | Κονδύλης Γεώργιος | Τσαλδάρης Παναγιώτης | Οθωναίος Αλέξανδρος | Δεμερτζής Κωνσταντίνος | Μεταξάς Ιωάννης | Κορυζής Αλέξανδρος | Ταμπακόπουλος Άγις | Σακελλαρίου Αλέξανδρος | Βασιλεύς Γεώργιος Α' | Τσουδερός Εμμανουήλ | Τσολάκοκλου Γεώργιος | Λογοθετόπουλος Κωνσταντίνος | Ράλλης Ιωάννης  | Παπανδρέου Γεώργιος | Βούλγαρης Πέτρος | Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός | Κανελλόπουλος Παναγιώτης | Σοφούλης Θεμιστοκλής | Πουλίτσας Παναγιώτης | Τσαλδάρης Κωνσταντίνος | Τσαλδάρης Κωνσταντίνος | Μάξιμος Δημήτριος | Τσαλδάρης Κωνσταντίνος | Σοφούλης Θεμιστοκλής | Διομήδης Αλέξανδρος | Θεοτόκης Ιωάννης |  Βενιζέλος Σοφοκλής | Πλαστήρας Νικόλαος | Βενιζέλος Σοφοκλής | Πλαστήρας Νικόλαος | Κιουσόπουλος Δημήτριος | Παπάγος Αλέξανδρος  | Καραμανλής Κωνσταντίνος | Γεωργακόπουλος Κωνσταντίνος | Καραμανλής Κωνσταντίνος | Δόβας Κωνσταντίνος | Καραμανλής Κωνσταντίνος | Πιπινέλης Παναγιώτης | Μαυρομιχάλης Στυλιανός | Παπανδρέου Γεώργιος | Παρασκευόπουλος Ιωάννης | Παπανδρέου Γεώργιος | Αθανασιάδης-Νόβας Γεώργιος | Τσιριμώκος Ηλίας | Στεφανόπουλος Στέφανος | Παρασκευόπουλος Ιωάννης | Κανελλόπουλος Παναγιώτης | Κόλλιας Κωνσταντίνος | Παπαδόπουλος Γεώργιος | Μαρκεζίνης Σπυρίδων | Ανδρουτσόπουλος Αδαμάντιος | Καραμανλής Κωνσταντίνος | Ράλλης Γεώργιος | Παπανδρέου Ανδρέας  | Τζαννετάκης Τζαννής | Γρίβας Ιωάννης | Ζολώτας Ξενοφών | Μητσοτάκης Κωνσταντίνος | Παπανδρέου Ανδρέας | Σημίτης Κωνσταντίνος | Καραμανλής Αλ. Κωνσταντίνος | Παπανδρέου Α. Γεώργιος | Παπαδήμος Λουκάς | Πικραμμένος Παναγιώτης  | Σαμαράς Αντώνιος | Τσίπρας Αλέξης | Βασιλική Θάνου | Τσίπρας Αλέξης | Μητσοτάκης Κυριάκος | Σαρμάς Ιωάννης | Μητσοτάκης Κυριάκος